Page 90 - 8. SINIF DUBLEKS FEN BİLİMLERİ DEFTERİM

ÖZETİN ÖZETİ ÜNİTE 4: MADDE VE ENDÜSTRİ

FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİMLER

Fiziksel Değişimler

Q Bir maddeden yeni bir madde oluşturmayan, maddenin sadece dış görünüşünde meydana gelen değişimlerdir.

Q Fiziksel değişimler sonucunda maddenin renk, şekil, büyüklük gibi özellikleri değişir.
Q Maddenin kimliği (yapısı) değişmez, fakat maddeyi oluşturan tanecikler arasındaki boşluk değişebilir.
Q Kesilme, ezilme, kırılma, parçalanma, çözünme, hâl değişimi olayları maddelerin dış görünüşlerini değiştirdiğinden fiziksel
değişmenin göstergelerindendir.
Q Fiziksel değişime uğrayan maddeler fiziksel olay- Fiziksel Değişim Örnekleri
larlar tekrar eski hâline dönebilirler.
Q Fiziksel değişimlere örnekler:

5 Suyun buzdolabında donarak buz hâline gelmesi
Teneke kutuyu Buz küpünü Suyu Suyla kumu Bardağı
5 Camın kırılması ezmek eritmek kaynatmak karıştırmak kırmak
5 Demirin eritilerek sandalye hâline getirilmesi
5 Küp şekerin ezilerek toz şeker hâline getiril-
mesi
Şekerin suda Kâğıdı Odun Yeşil ve kırmızı Kuru buzun
5 Tuzun suda çözünmesi çözünmesi parçalamak kesmek mermerleri süblimleşmesi
karıştırmak
5 Kağıdın buruşturulması

Kimyasal Değişimler

Q Maddenin iç yapısını değiştirerek bir maddeden yeni bir madde oluşturan değişimlerdir.
5 Kimyasal değişimler sonucunda maddenin hem dış görünümü hem de kimliği (tanecik yapısı) değişir.
Q Yanma, paslanma, çürüme, mayalanma, ekşime, küflenme maddelerde kimyasal değişimlere neden olan başlıca olaylardır.
Q Maddenin kimyasal değişime uğramadan önceki hâliyle kimyasal değişime uğradıktan sonraki hâli birbirinden farklıdır. Bu
nedenle kimyasal değişim sonucunda oluşan yeni maddeler, kendisini oluşturan maddelerin özelliklerini taşımaz.
Q Kimyasal değişime uğrayan maddeler tekrar eski hâline döndürülemez.
Q Bir madde kimyasal değişime uğramışsa genellikle ısı değişimi, duman çıkışı, kabarcıklanma, koku oluşumu, ses çıkışı, renk
değişimi, ışık açığa çıkması gibi belirtiler ortaya çıkar.
Q Örneğin; doğal gazın yakılması ile ısı oluşumu, havai fişeklerin patlaması sonucu oluşan ışık, ses ve duman oluşumu kimyasal
değişim olduğunu gösterir. Kimyasal Değişim Örnekleri
Q Kimyasal değişimlere örnekler:
5 Demirin paslanması

5 Çaya limon damlatılması
5 Ekmeğin küflenmesi Demirin Odunun Metabolizma Yumurtayı Kek
paslanması yanması faaliyeti pişirmek pişirmek
5 Yemeğin ekşimesi

5 Hamurun mayalanması
5 Sütten peynir ve yoğurt yapılması
5 Gümüşün kararması Elektron kaplama Muzun Sirke ve kar- Havai fişek Kimyasal pil
çürümesi bonat karışımı

90 Markaj Yayınları / 8. Sınıf Fen Bilimleri
MARKAJ YAYINLARI