Page 50 - 8. SINIF VIP FEN BİLİMLERİ SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 50
50 FEN BİLİMLERİ
Çıkmış Soru 4 Canlılar sahip olduğu genlerin yarısını an-
3 Bir araştırmacı bezelye bitkilerini kullana- neden, yarısını babadan alır. Canlıların sa-
rak yaptığı iki aşamalı çaprazlama sonu- hip olduğu gen yapısına genotip; genotip ve
cunda %50 oranında beyaz çiçekli bezel- çevresel etkenlere bağlı olarak ortaya çıkan
özelliklere ise fenotip adı verilir. Genotipte
ye bitkisi elde etmek istiyor. Araştırmacı yer alan her genin özelliği fenotipte görül-
bu amaçla şu çaprazlamaları yapıyor: meyebilir. Bu genlere çekinik gen adı verilir.
Fenotipte etkisi direkt olarak görülen genler
baskın genlerdir. Çekinik genler küçük harf-
le, baskın genler büyük harfle gösterilir.
Mor çiçekli Beyaz çiçekli M→ baskın m→ çekinik
EDİTÖR YAYINLARI
I. Aşama
Mendel’in çaprazlamaları sonucu oluşan
1. Kuşak bir tablo öğretmen tarafından aşağıdaki
gibi oluşturulmuştur.
Mor çiçekli (%100)
K Mm
(1. kuşakta Genotip Saf mor Melez mor
elde edilen
çiçek
çiçek
II. Aşama mor çiçekli
bezelyeler
Mor çiçekli Mor çiçekli çaprazlanıyor.) Fenotip Mor çiçek L
Bu tabloda K ve L kısımlarını boş bırakan
Araştırmacı, II. aşamadaki çaprazlama öğretmen bir öğrencisinin tamamlamasını
sonucunda beyaz çiçekli bezelyelerin is- istemiştir.
tediği oranda ortaya çıkmadığını gözlem- Buna göre hangi seçenekteki cevap
liyor. doğrudur?
Buna göre araştırmacı aşağıdakilerden (M: Mor çiçek geni, m: Beyaz çiçek geni)
hangisini yaparsa amacına ulaşabilir? K L
A) I. aşamadaki beyaz çiçekli bezelye A) MM Beyaz çiçek
bitkilerinden iki tanesini çaprazlamalı. B) Mm Mor çiçek
B) I. aşamada çaprazlanan mor çiçekli C) MM Mor çiçek
bezelye bitkisi ile II. aşamada çapraz- D) mm Beyaz çiçek
lamaya alınan mor çiçekli bezelye bit-
kilerinden birini çaprazlamalı. 5 “KAYA” ailesinin çocuklarının cinsiyeti aşa-
ğıdaki gibidir.
C) 1. kuşakta elde ettiği bir bezelye bitki-
si ile beyaz çiçekli bir bezelye bitkisini 1. Çocuk 2. Çocuk 3. Çocuk 4. Çocuk
çaprazlamalı. Kız Kız Kız Erkek
D) II. aşamada homozigot mor çiçekli iki Buna göre bu ailenin 5. çocuklarının kız
bezelye bitkisini çaprazlamalı. olma ihtimali hangi seçenekte doğru
verilmiştir?
A) %0 B) %25 C) %50 D) %100