Page 50 - 8. SINIF VIP FEN BİLİMLERİ SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 50

50                                                              FEN BİLİMLERİ

           Çıkmış Soru                              4  Canlılar  sahip  olduğu  genlerin  yarısını  an-
           3  Bir araştırmacı bezelye bitkilerini kullana-  neden,  yarısını  babadan  alır.  Canlıların  sa-
             rak yaptığı iki aşamalı çaprazlama sonu-  hip olduğu gen yapısına genotip; genotip ve
             cunda %50 oranında beyaz çiçekli bezel-  çevresel etkenlere bağlı olarak ortaya çıkan
                                                      özelliklere  ise  fenotip  adı  verilir.  Genotipte
             ye  bitkisi  elde  etmek  istiyor.  Araştırmacı   yer  alan  her  genin  özelliği  fenotipte  görül-
             bu amaçla şu çaprazlamaları yapıyor:     meyebilir. Bu genlere çekinik gen adı verilir.
                                                      Fenotipte etkisi direkt olarak görülen genler
                                                      baskın genlerdir. Çekinik genler küçük harf-
                                                     le, baskın genler büyük harfle gösterilir.

                     Mor çiçekli Beyaz çiçekli            M→ baskın       m→ çekinik
          EDİTÖR YAYINLARI
             I. Aşama
                                                      Mendel’in  çaprazlamaları  sonucu  oluşan
                               1. Kuşak               bir  tablo  öğretmen  tarafından  aşağıdaki
                                                      gibi oluşturulmuştur.
                         Mor çiçekli  (%100)
                                                                     K          Mm
                                     (1. kuşakta     Genotip     Saf mor    Melez mor
                                      elde edilen
                                                                   çiçek
                                                                               çiçek
             II. Aşama                mor çiçekli
                                      bezelyeler
                     Mor çiçekli  Mor çiçekli çaprazlanıyor.)  Fenotip  Mor çiçek  L
                                                      Bu tabloda K ve L  kısımlarını boş bırakan
             Araştırmacı,  II.  aşamadaki  çaprazlama   öğretmen  bir  öğrencisinin  tamamlamasını
             sonucunda  beyaz  çiçekli  bezelyelerin  is-  istemiştir.
             tediği oranda ortaya çıkmadığını gözlem-  Buna göre hangi seçenekteki cevap
             liyor.                                   doğrudur?

             Buna göre araştırmacı aşağıdakilerden    (M: Mor çiçek geni, m: Beyaz çiçek geni)
             hangisini yaparsa amacına ulaşabilir?            K          L
             A)  I.  aşamadaki  beyaz  çiçekli  bezelye   A)  MM    Beyaz çiçek
                bitkilerinden iki tanesini çaprazlamalı.  B)   Mm    Mor çiçek
             B)  I.  aşamada  çaprazlanan  mor  çiçekli   C)   MM    Mor çiçek
                bezelye bitkisi ile II. aşamada çapraz-  D)   mm    Beyaz çiçek
                lamaya alınan mor çiçekli bezelye bit-
                kilerinden birini çaprazlamalı.     5  “KAYA” ailesinin çocuklarının cinsiyeti aşa-
                                                      ğıdaki gibidir.
             C)  1. kuşakta elde ettiği bir bezelye bitki-
                si ile beyaz çiçekli bir bezelye bitkisini   1. Çocuk 2. Çocuk 3. Çocuk 4. Çocuk
                çaprazlamalı.                           Kız      Kız      Kız     Erkek
             D)  II. aşamada homozigot mor çiçekli iki   Buna göre bu ailenin 5. çocuklarının kız
                bezelye bitkisini çaprazlamalı.       olma  ihtimali  hangi  seçenekte  doğru
                                                      verilmiştir?
                                                      A) %0   B) %25    C) %50    D) %100
   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55