Page 381 - 8. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 381

MADDENİN ISI İLE ETKİLEŞİMİİN ISI İLE ETKİLEŞİMİ
            MADDEN                                                                          4. ÜNİTE   381
            •  İlk sıcaklıkları eşit olan eşit kütlelerdeki yağ ve suyu  •  Öz ısı “c” sembolü ile gösterilir.
               özdeş ısıtıcılarla 5 dk ısıttığımızda zeytinyağının sı-  •  Öz ısı birimi J/g C veya cal/g C dir.
                                                                                      o
                                                                           o
               caklığının sudan fazla olduğunu görürüz.      •                      o
            •  Eğer bu maddeler eşit sıcaklıkta iken soğumaya bıra-  1 gram suyun sıcaklığını 1 C artırmak için gerekli olan
                                                               ısı miktarı 1 kalori (cal) dir.
               kılırsa zeytinyağı suya göre aynı sıcaklığa daha kısa
                                                                    o
                                                                               o
               sürede düşer.                                 •  1 cal/g C = 4,18 J/g C
            •  Bunun nedeni; eşit kütleli farklı maddelere eşit ısılar  •  Elektrikli radyatörlerde sıvı olarak su yerine yağ kul-
               verildiğinde maddelerdeki sıcaklık artışının farklı ol-  lanılır. Bunun nedeni yağın öz ısısının suyun öz ısı-
               masıdır.                                        sından küçük olmasıdır. Radyatördeki sıcaklık artışı
            •  Sıcaklık artışının farklı olması, maddelerin farklı cinste  daha hızlı gerçekleşir ve daha az ısı ile sıcaklık çabuk
                                                               yükseltilir.
       EDİTÖR YAYINLARI
               olmasından kaynaklanmaktadır.                 •
            •  Zeytinyağı ve suyun sıcaklığını aynı dereceye getir-  Aşağıdaki  tabloda  bazı  maddelerin  öz  ısı  değerleri
                                                               verilmiştir.
               mek için zeytinyağına, sudan daha az ısı verilir. So-
               ğurken de az ısı verildiği için zeytinyağındaki sıcaklık                 Öz Isı
               düşüşü daha çabuk olur.                           Madde              o              o
            •  Öz ısısı yüksek olan maddeler aynı sürede daha az                 J/g  C        cal/g  C

               ısınır.                                       Su                  4,18             1
            •  Öz ısısı küçük olan maddede sıcaklık artışı ve soğu-  Alkol       2,54           0,61

               ma daha hızlı gerçekleşir.                    Zeytinyağı          1,94           0,47
            Öz Isı Nedir?                                    Demir               0,46            0,11
            •  Bir maddenin 1 gramının sıcaklığını 1 °C arttırmak için  Bakır    0,37           0,088
               gereken ısıya öz ısı denir.                   Cıva                0,12           0,029
            •  Her maddenin ayrı bir öz ısı değeri vardır. Bu nedenle  Oksijen   0,92          0,2201
               ayırt edici bir özelliktir. Maddenin cinsine bağlıdır.  Alüminyum  0,91          0,22

                                                   ÇÖZÜMLÜ TEST
                                                   ÇÖZÜMLÜ TEST
            1. Aynı ortamda bulunan, ilk sıcaklıkları ve kütleleri  2. Bir maddenin bir gramının sıcaklığını bir °C art-
               aynı olan K, L ve M sıvıları özdeş ısıtıcılarla sürekli  tırmak için gereken ısı enerjisinin sembolü ve
               ısıtıldığında, son sıcaklıklarının eşit olması için ge-  birimi aşağıdakilerden hangisinde doğru veril-
               çen süre tabloda gösterilmiştir.                miştir?

                  Madde         K         L         M                     Sembolü         Birimi

                 Zaman (dk)     1         4         6           A)           d            g/cm 3

               Buna göre aşağıdakilerden hangisine kesinlikle   B)           Q              cal
               ulaşılabilir?                                    C)           c            cal/g°C

               A) Maddelerin öz ısıları farklıdır.              D)           C            J/g C
                                                                                             o
               B) Maddeler eşit ısı enerjisi almıştır.
               C) L ve M aynı K farklı madde olabilir.
               D) Eşit süre ısıtılsalardı en fazla ısınan M maddesi
                  olurdu.

            Çözüm: İlk  sıcaklıkları  ve  kütleleri  eşit  olan  madde-
            lerin sıcaklıkları eşit oluncaya kadar M maddesinin 6
            dakika, L maddesinin 4 dakika, K maddesinin 1 dakika   Çözüm: Bir maddenin 1 gramının sıcaklığını 1°C artır-
            ısıtılmasının  nedeni  maddelerin  faklı  olmalarıdır.  Do-  mak için gereken ısıya öz ısı denir. Öz ısı “c” sembolü
            layısıyla maddelerin öz ısıları da birbirinden farklıdır.   ile gösterilir. Birimi cal/g°C’dir.
   376   377   378   379   380   381   382   383   384   385   386