Page 265 - 8. SINF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 265
PARÇADA ANLAM - 3 (ANLATICI, HİKÂYE UNSURLARI) 12. BÖLÜM – 1. TEST 265
ANLATICI
• Hikâye, roman gibi metinlerde olayı okura anlatan kişiye anlatıcı denir. Hikâye ve roman ya
birinci kişi ya da üçüncü kişi ağzından anlatılır. Cümlelerinin özneleri “ben” ya da “biz” olan
metinlerde birinci kişili anlatım, “o” veya “onlar” olan metinlerde ise üçüncü kişili anlatım vardır:
³ Vakit akşam olduğunda köyden vardım. Amcamın evine doğru yürüdüm. Yolda karşılaştığım
insanlarla ayaküstü konuştum. (birinci kişili anlatım)
³ Bu işe yeni girmişti. Biraz para kazanıp yurt dışına gitmek için çabalıyordu. Son zamanlarda
bu fikir kafasında iyice belirginleşmişti. (üçüncü kişili anlatım)
1. Evden aceleyle çıktı. Durağa doğru yürüyordu ki 3. Günün sonunda arkadaşları gibi kendisi de şaş-
EDİTÖR YAYINLARI
cüzdanını evde unuttuğunu fark etti. Cüzdanı ya- kındı. Çünkü güzel başlayan bir günün sonu da
nında olmadan bir yere gidemezdi. Çünkü kimliği, güzel olmalıydı. Ancak beklentilerinin aksine kar-
kredi kartları, paraları, seyahat kartı cüzdanının şılaştıkları hazin olay, yaşadıkları kaza, acı bir
içindeydi. Hemen eve döndü ve evin anahtarını hatıra olarak her zaman akıllarında kalacaktı.
çıkarmak için elini cebine attı. Ancak anahtarı Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han-
cebinde yoktu. Sinirlenmişti çünkü evde birileri gisi söylenemez?
olmadığı için ona kimse kapıyı açamazdı. Yapma-
sı gereken şey ya bir çilingir çağırmak ya da üst A) Günlük yaşamda karşılaşabilecek bir konu ele
komşusu Ramazan amcadan kapıyı açması için alınmıştır.
yardım istemekti. Kendi kendine “Sabah sabah B) Mekân ile ilgili bilgi yoktur.
kimseyi rahatsız etmeye hakkım yok.” diyerek çi- C) Olaylar birinci kişi ağzından anlatılmıştır.
lingir çağırmaya gitti. D) Öyküleyici anlatım biçimi kullanılmıştır.
Bu metnin anlatımı ile ilgili olarak aşağıdakile-
rin hangisi söylenebilir?
A) Açıklayıcı anlatıma başvurulmuştur. 4. Okulların açıldığı ilk gün Merkez İlkokulunun bah-
B) Günlük dilden uzak ağır bir dil kullanılmıştır. çesi çok kalabalıktı. Bazı aileler okulun hemen
C) Olayın yaşanma zamanı belirtilmemiştir. yanındaki parkta toplanmış, uzaktan uzağa ço-
D) Üçüncü kişi ağzıyla aktarılmıştır. cukları izliyorlardı. Okulun bahçesinde, çevresine
bakınan Ahmet’in ise gözleri ışıl ışıldı. Okula o
yıl başlayan birçok öğrencinin yanında bir ya da
iki kişi varken onun akrabalarının çoğu oradaydı.
2. Ruşen, trenin acı düdüğünü duyunca masum bir
hayalden apansız uyanır gibi irkildi. İstasyon mer- Altı çizili olan ifade hikâyenin hangi ögesidir?
divenlerini koşar adım, birer ikişer indi. Elindeki A) Mekân B) Olay
çiçekleri hırpalamamak için ceketinin arasına sar- C) Zaman D) Kişi (şahıs)
dı. O sıra trenin hızla ilerlediğini gördü. Öndeki
vagonlara doğru koştu. Bir yandan pencerelere
göz gezdiriyor, bir yandan da koşuyordu. Artık
gücü kalmamış, tren gözden hızlıca uzaklaştı. 5. Annesini okulun bahçesinde gören Emre koşarak
Çiçeği yokladı. Tek tük yapraklarının döküldüğü- onun yanına gitti ve hemen bacaklarına sarıldı.
nü gördü. O sıra her gidenin bu yapraklar gibi Uzun zamandır annesini görmüyormuşçasına ona
hayatından koptuğunu düşündü. sarılan Emre’nin bu hareketi karşısında annesi
Bu parçadaki olay, yer, zaman ve kişiler ile ilgi- hem mutlu oldu hem de şaşırdı.
li aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han-
A) Kurgusal bir metin örneğidir. gisi söylenemez?
B) Metinde bahsedilen olayların yaşandığı za- A) Olaylar oluş sırasına göre ifade edilmiştir.
man belli değildir. B) Olaylar birinci kişi ağzıyla anlatılmıştır.
C) Ruşen, olayları birinci ağızdan anlatır. C) Kişiler ve mekân bellidir.
D) Hikâyenin geçtiği mekân tren istasyonudur. D) Öyküleyici anlatıma başvurulmuştur.