Page 265 - 8. SINF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 265

PARÇADA ANLAM - 3 (ANLATICI, HİKÂYE UNSURLARI)                          12. BÖLÜM  –  1. TEST  265

           ANLATICI
             • Hikâye, roman gibi metinlerde olayı okura anlatan kişiye anlatıcı denir. Hikâye ve roman ya
             birinci kişi ya da üçüncü kişi ağzından anlatılır. Cümlelerinin özneleri “ben” ya da “biz” olan
             metinlerde birinci kişili anlatım, “o” veya “onlar” olan metinlerde ise üçüncü kişili anlatım vardır:
             ³   Vakit akşam olduğunda köyden vardım. Amcamın evine doğru yürüdüm. Yolda karşılaştığım
               insanlarla ayaküstü konuştum. (birinci kişili anlatım)
             ³   Bu işe yeni girmişti. Biraz para kazanıp yurt dışına gitmek için çabalıyordu. Son zamanlarda
               bu fikir kafasında iyice belirginleşmişti. (üçüncü kişili anlatım)


          1.   Evden aceleyle çıktı. Durağa doğru yürüyordu ki   3.   Günün sonunda arkadaşları gibi kendisi de şaş-
       EDİTÖR YAYINLARI
              cüzdanını evde unuttuğunu fark etti. Cüzdanı ya-  kındı. Çünkü güzel başlayan bir günün sonu da
              nında olmadan bir yere gidemezdi. Çünkü kimliği,   güzel olmalıydı. Ancak beklentilerinin aksine kar-
              kredi kartları, paraları, seyahat kartı cüzdanının   şılaştıkları hazin olay, yaşadıkları kaza, acı bir
              içindeydi. Hemen eve döndü ve evin anahtarını   hatıra olarak her zaman akıllarında kalacaktı.
              çıkarmak  için  elini  cebine  attı.  Ancak  anahtarı   Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han-
              cebinde yoktu. Sinirlenmişti çünkü evde birileri   gisi söylenemez?
              olmadığı için ona kimse kapıyı açamazdı. Yapma-
              sı gereken şey ya bir çilingir çağırmak ya da üst   A)  Günlük yaşamda karşılaşabilecek bir konu ele
              komşusu Ramazan amcadan kapıyı açması için         alınmıştır.
              yardım istemekti. Kendi kendine “Sabah sabah    B)  Mekân ile ilgili bilgi yoktur.
              kimseyi rahatsız etmeye hakkım yok.” diyerek çi-  C)  Olaylar birinci kişi ağzından anlatılmıştır.
              lingir çağırmaya gitti.                         D)  Öyküleyici anlatım biçimi kullanılmıştır.
              Bu metnin anlatımı ile ilgili olarak aşağıdakile-
              rin hangisi söylenebilir?
              A)  Açıklayıcı anlatıma başvurulmuştur.     4.   Okulların açıldığı ilk gün Merkez İlkokulunun bah-
              B)  Günlük dilden uzak ağır bir dil kullanılmıştır.  çesi çok kalabalıktı. Bazı aileler okulun hemen
              C)  Olayın yaşanma zamanı belirtilmemiştir.     yanındaki parkta toplanmış, uzaktan uzağa ço-
              D)  Üçüncü kişi ağzıyla aktarılmıştır.          cukları izliyorlardı. Okulun bahçesinde, çevresine
                                                              bakınan Ahmet’in ise gözleri ışıl ışıldı. Okula o
                                                              yıl başlayan birçok öğrencinin yanında bir ya da
                                                              iki kişi varken onun akrabalarının çoğu oradaydı.
          2.   Ruşen, trenin acı düdüğünü duyunca masum bir
              hayalden apansız uyanır gibi irkildi. İstasyon mer-  Altı çizili olan ifade hikâyenin hangi ögesidir?
              divenlerini koşar adım, birer ikişer indi. Elindeki   A) Mekân       B) Olay
              çiçekleri hırpalamamak için ceketinin arasına sar-  C) Zaman         D) Kişi (şahıs)
              dı. O sıra trenin hızla ilerlediğini gördü. Öndeki
              vagonlara doğru koştu. Bir yandan pencerelere
              göz  gezdiriyor,  bir  yandan  da  koşuyordu.  Artık
              gücü  kalmamış,  tren  gözden  hızlıca  uzaklaştı.   5.   Annesini okulun bahçesinde gören Emre koşarak
              Çiçeği yokladı. Tek tük yapraklarının döküldüğü-  onun yanına gitti ve hemen bacaklarına sarıldı.
              nü  gördü.  O  sıra  her  gidenin  bu  yapraklar  gibi   Uzun zamandır annesini görmüyormuşçasına ona
              hayatından koptuğunu düşündü.                   sarılan Emre’nin bu hareketi karşısında annesi
              Bu parçadaki olay, yer, zaman ve kişiler ile ilgi-  hem mutlu oldu hem de şaşırdı.
              li aşağıdakilerden hangisi söylenemez?          Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han-
              A)  Kurgusal bir metin örneğidir.               gisi söylenemez?
              B)  Metinde  bahsedilen  olayların  yaşandığı  za-  A)  Olaylar oluş sırasına göre ifade edilmiştir.
                 man belli değildir.                          B)  Olaylar birinci kişi ağzıyla anlatılmıştır.
              C)  Ruşen, olayları birinci ağızdan anlatır.    C)  Kişiler ve mekân bellidir.
              D)  Hikâyenin geçtiği mekân tren istasyonudur.  D)  Öyküleyici anlatıma başvurulmuştur.
   260   261   262   263   264   265   266   267   268   269   270