Page 323 - 8. SINF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

KALITIM - 1 2. ÜNİTE – 3. TEST 323

• Canlıların sahip olduğu kalıtsal özelliklere karakter denir. Kalıtsal özelliklerin nesilden nesile ak-
tarılmasına kalıtım denir. Kalıtım ile ilgili ilk bilimsel çalışmaları 1860’lı yıllarda Gregor Mendel
yapmıştır. Kalıtsal özellikler nesilden nesile genlerle aktarılır.

• Bir karakterin oluşumunda etkisini her zaman gösteren gene baskın gen (dominant) denir. Bir
karakterin oluşumunda iki farklı alel içeren canlının dış görünüşüne etki etmeyen gene çekinik
gen (resesif) denir.
• Bir karakter için aynı genlerin birlikte olması durumuna saf (homozigot), farklı genlerin birlikte
olması durumuna melez (heterezigot) döl denir.

1. Saf sarı tohumlu bir bezelye ile, saf yeşil to- 3. Melez uzun gövdeye sahip bir bezelye ile kısa
EDİTÖR YAYINLARI
humlu bezelyelerin çaprazlanması sonucu gövdeye sahip bir bezelyenin çaprazlanması
oluşan bezelyeler hakkında aşağıda yapılan sonucu;
yorumlardan hangisi doğru olamaz? (Sarı to- I. Oluşan bezelyelerin 1 ’si uzun gövdeli, 1 ’si
hum yeşil tohuma baskındır.) kısa gövdeli olur. 2 2
A) Oluşan canlıların tamamı melez sarı tohum-
ludur. II. Melez genotipli bezelye oluşma ihtimali
B) Oluşan canlıların tamamının genotipleri ay- %50’dir.
nıdır. III. Oluşan bezelyelerin hepsi melezdir.
C) Oluşan canlıların genotipinde 2 farklı gen bu- IV. Çaprazlama sonucu melez ve saf genotipe
lunur. sahip bireyler oluşur.
D) Oluşan canlılardan bazıları ana canlı ile aynı oluşan bezelyeler hakkında yapılan yorumlar-
genotipe sahiptir.
dan hangisi doğrudur? (Uzun gen kısa gene
Çıkmış Soru baskındır.)
2. Bir araştırmacı bezelyeler arasında çaprazlamalar A) I, II ve IV B) II ve III
yaparak bir öngörüsünü test etmek istiyor. C) I, II, III ve IV D) I ve IV
Öngörü: Düzgün tohumlu (genotipi DD veya Dd)
iki bezelyenin çaprazlanmasından hem düzgün
tohumlu hem de buruşuk tohumlu (genotipi dd) 4. Mor çiçekli bezelyelerin çaprazlanması sonu-
bezelyeler elde edilebilir. cu oluşan bezelyelerin fenotip oranları aşağıda
Deneme Aşaması: Düzgün tohumlu iki bezelye gösterilmiştir.
çaprazlanmıştır.
Sonuç: Oluşan yeni kuşakta sadece düzgün to-
humlu bezelyeler ortaya çıkmıştır. Bu durum ön- Mor çiçek
görüyü doğrulamamıştır.
Beyaz
Buna göre araştırmacının deneme aşamasın- çiçek
da yaptığı muhtemel çaprazlama ve öngörü-
sünü doğrulayabilmesi için yapması gereken Buna göre çaprazlanan bezelyelerle ilgili;
çaprazlama aşağıdakilerin hangisinde doğru
verilmiştir? I. Genotiplerinde çekinik alel bulunur.
II. Heterezigot genotipe sahiplerdir.
Öngörüsünü doğ-
Deneme aşamasın- rulayabilmesi için III. Oluşan bezelyelerden mor ve beyaz çiçek-
da yaptığı muhte- yapması gereken
mel çaprazlama li bezelyeler çaprazlandığında beyaz çiçekli
çaprazlama bezelye oluşmayabilir.
A) Dd ✕ Dd DD ✕ dd
yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğru-
B) DD ✕ dd Dd ✕ Dd dur?
C) DD ✕ DD Dd ✕ Dd
A) I ve III B) Yalnız II
D) DD ✕ Dd dd ✕ dd
C) II ve III D) I, II ve III