Page 325 - 8. SINF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

KALITIM - 2 2. ÜNİTE – 4. TEST 325

• Bir özelliğin canlılarda görülme ihtimalinin hesaplanmasına çaprazlama denir. Çaprazlama ile
oluşacak yavruların karakter özelliklerinin ne olacağı hesaplanır.
• Eşeyli üreyen canlılarda aynı türün iki ayrı bireyinden gelen erkek ve dişi üreme hücrelerinin bir-
leşmesine döllenme denir.

• Canlılarda cinsiyetin belirlenmesi çaprazlama yapılarak bulunur. İnsanlarda erkek bireyler XY eşey kro-
mozomu, dişiler XX eşey kromozomu taşır. Yumurtanın X geni taşıyan spermle döllenmesi sonucu XX
genotipli kız birey, Y geni taşıyan spermle döllenmesi sonucu XY genotipli erkek birey oluşur.

Akraba evliliği: Aynı soydan gelen bireyler arasında yapılan evliliğe verilen isimdir. Akraba evli-
liği yapan kişilerin çocuklarının hasta olma ihtimali yüksektir.
dur? EDİTÖR YAYINLARI
1. Mendel uzun boylu bezelye bitkilerini çaprazlaya- Çıkmış Soru
rak kısa boylu bezelye bitkisi elde ediyor.
4. Bezelye bitkilerinde tohum zarfı renginin kalıtı-
Buna göre çaprazlanan bezelyelerle ilgili aşa- mıyla ilgili bir araştırmada yeşil tohum zarflı be-
ğıdakilerden hangisi doğrudur?
zelye ile saf döl olan sarı tohum zarflı bir bezelye
A) Saf döl uzun boylu bezelyeler çaprazlanmıştır. çaprazlanmıştır.
B) Çaprazlanan bezelyelerin genotipinde çekinik
gen bulunur.
X
C) Homozigot uzun boylu bezelye ile heterezigot
uzun boylu bezelye çaprazlanmıştır.
Yeşil tohum Sarı tohum
D) Melez kısa boylu bezelyeler çaprazlanmıştır. zarflı bezelye zarflı bezelye
Bu çaprazlamada birinci kuşakta elde edilen çok
2. Saf döl yeşil tohumlu bezelye ile melez döl sarı sayıda bezelyenin %50’sinin yeşil tohum zarflı,
tohumlu bezelyeler çaprazlanıyor. %50’sinin sarı tohum zarflı oldukları gözlenmiştir.
Buna göre; Daha sonra, birinci kuşakta elde edilen bezelye-
lerden yeşil tohum zarflı iki bezelye seçilip tekrar
I. Çaprazlanma sonucu %50 melez sarı tohumlu çaprazlanarak ikinci kuşak elde edilmiştir.
bezelyeler oluşur.
İkinci kuşakta sarı tohum zarflı ve yeşil tohum
II. Oluşan bezelyelerin fenotip çeşidi sayısı 2’dir.
zarflı bezelyeler elde edildiği bilindiğine göre
III. Çaprazlama sonucu oluşan yeşil tohumlu be- bu çaprazlamalarla ilgili aşağıda verilenlerden
zelyeler homozigot, sarı tohumlu bezelyeler hangisi yanlıştır?
heterezigot genotipe sahiptir.
A) Bu çaprazlama sonuçlarından, başlangıçta
yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğru- çaprazlanan sarı ve yeşil tohum zarflı bezel-
yelerin genotipi belirlenebilir.
A) I , II ve III B) II ve III C) I ve III D) I ve II B) Çaprazlamalarda yeşil tohum zarflı bezelye-
lerin her iki kuşakta da oluşması, başlangıçta
çaprazlanan yeşil tohum zarflı bezelyenin saf
3. Akraba evliliği ile ilgili; döl olduğunu kanıtlar.
I. Doğacak çocukların hasta olma ihtimali yük- C) İkinci kuşakta sarı tohum zarflı bezelyelerin
sektir.
oluşması, birinci kuşaktan seçilen yeşil to-
II. Akrabalık derecesi arttıkça hastalığın çocuk- hum zarflı bezelyelerin melez döl olduğunu
larda görülme riski de artar. kanıtlar.

III. Akraba evliliği sonucu hasta çocuk doğma ih- D) İkinci kuşaktaki yeşil tohum zarflı bezelyele-
timali %100’dür. rin bazıları saf döl, bazıları melez döl olabilir.

ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) I, II ve III