Page 504 - 8. SINF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

6. Mustafa Kemal’e göre yeni dönemde meclisin ön- Çıkmış Soru
celikli görevi devlet ve toplum kurumlarını çağ-
daşlaştırmak olmalıydı. Bunun için de II. TBMM’de 9. Mustafa Kemal, çok yakın arkadaşı olan Fethi
aralarında görüş birliği bulunan ve temel kanunla- Bey’den yeni bir parti kurmasını istediği zaman
rın çıkarılması sırasında birlikte hareket edecek ona: “Meclis’te bir muhalefet yok ki ben memle-
milletvekillerinden oluşan bir siyasi partiye ihtiyaç ketin durumunu anlayayım. Sen bu görevi yapa-
vardı. İşte Mustafa Kemal bu ihtiyacı gidermek caksın.” demiştir.
amacıyla 9 Eylül 1923’te Halk Fırkası’nı kurdu. Mustafa Kemal, bu sözüyle aşağıdakilerden
hangisine vurgu yapmıştır?
Buna göre Halk Fırkası’nın kurulmasının önce-
likli amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Yabancı devletlerin siyasi yapıya müdahale
ettiğine
EDİTÖR YAYINLARI
A) Seçim sistemini değiştirmek
B) Muhalif patilerin kurulmasına ortam oluşturmak B) Bazı milletvekillerinin Meclis’te muhalif grup
oluşturduklarına
C) İnkılapları gerçekleştirmek
D) Farklı siyasi görüşleri meclise yansıtmak C) Meclis’te farklı görüşleri temsil edecek bir
partiye ihtiyaç olduğuna

7. Millî Mücadele sürecinde öncelikli amaç ülkeyi D) Millî birlik ve beraberlik için yeni bir hükûme-
işgalden kurtarmak olduğu için I. TBMM’de par- tin kurulması gerekliliğine
tilere yer verilmedi. Ancak ülke işgalden kurtarı-
lıp cumhuriyet ilan edilince demokrasinin işlerlik
kazanması için partilerin kurulması zorunlu hâle
geldi. İlk adımı atan Mustafa Kemal Anadolu ve
Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’ni Cumhuriyet
Halk Fırkası’na dönüştürerek Türkiye Cumhuriye-
ti’nin ilk siyasi partisini kurdu. 10. Demokrasilerde insanlar düşündüklerini ifade et-
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine mekte ve inançlarının gereğini yerine getirmekte
ulaşılamaz? özgürdürler. Demokrasi farklı düşünenleri himaye
eder. Her düşünceye saygı, demokrasi tarlasını
A) Cumhuriyet yönetimi demokrasinin gelişmesi- sulayan bir nehir gibidir. Bu nehir ne kadar güçlü
ne imkân sunar.
olursa o topraklarda o denli bereketli ekinler boy
B) Demokrasi hareketleri cumhuriyetin ilk yılla- verir. Demokratik ilkeleri esas alan cumhuriyet
rında amacına ulaşmıştır. yönetimi, farklı düşüncelere kendini geliştirme
C) Çok partili hayata geçiş için uygun zaman imkanı sunar. İnsanlar düşüncelerini ülke yöneti-
beklenmiştir. minde etkili kılabilmek için de siyasi partiler kurar.
Siyasi partiler vatandaşların ülke yönetimine kat-
D) Mustafa Kemal halkın düşüncelerini ülke yö-
netiminde etkili kılmak için çaba sarf etmiştir. kıda bulunabilmelerinin en etkili yoludur. Çünkü
seçimlere katılan siyasi partiler aldıkları oylar ile
halkın seçtiği kişilerin meclise milletvekili olarak
8. 12 Ağustos 1930’da kurulan Serbest Cumhuriyet girmesini sağlar. Tek partili yönetimlerde halkın
Fırkası’nın programında şu ilkelere yer verilmiştir: yönetime katılımı ve görüş farklılığı az olur. Çok
• Liberal ekonomik model uygulanacak partili yönetimlerde ise farklı görüşler yönetimde
• Tek dereceli seçim sistemine geçilecek yer alır, hükûmet sürekli denetlenir ve böylece de-
mokratik ortam sağlanır.
• Cumhuriyetçilik ve laiklik anlayışına bağlı ka-
lınacak Buna göre “Çok partili hayat neden önemlidir?”
sorusuna aşağıdakilerden hangisi cevap ola-
• Vergiler halkın gelirine göre toplanacak
rak verilmez?
• Kadınlara siyasi haklar tanınacak
Buna göre Serbest Cumhuriyet Fırkası ile ilgili A) Halkın yönetimdeki etkinliğini arttırmak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez? B) Demokratik hayatı geliştirmek
A) Demokratik B) Eşitlikçi C) Dünyadaki gelişmeleri takip etmek
504 C) Yenilikçi D) Gelenekçi D) Cumhuriyet rejiminin işlemesini sağlamak