Page 62 - 9. SINIF KİMYA FAVORİ DEFTERİM
P. 62
ÖZETİN ÖZETİ Ünite 3: Kimyasal Türler Arası Etkileşimler
ZAYIF ETKİLEŞİMLER
Bağ Enerjisine Göre Zayıf Ve Güçlü Etkileşimler
Q Kimyasal türler arasında bağlar oluştuğunda veya koptuğunda enerji değişimi 40 kJ/mol’den büyükse etkileşim güçlü (kim-
yasal bağ), 40 kJ/mol’den küçükse etkileşim zayıf (fiziksel bağ) olarak adlandırılabilir.
+
-
CH OH(s) + 35,3 kJ/mol → CH OH(g) (Zayıf Etkileşim) Na (g) + I (g) → NaI(k) + 700 kJ/mol (Güçlü Etkileşim)
3 3
Q Zayıf etkileşimler, moleküller arası ve soy gaz atomları arası çekim kuvvetleridir. Belirli koşullarda maddenin fiziksel halinin
belirlenmesinde etkilidir.
Q Zayıf etkileşimler, van der Waals ve hidrojen bağları şekilinde ikiye ayrılır.
Van Der Waals Kuvvetleri
Q Van der Waals kuvvetlerindeki terimlerden;
İyon: İyonik bileşikler (NaCl, Mg(NO ) ...) Dipol: Polar moleküller (HCl, İndüklenmiş Dipol: Apolar moleküller (H , CO ...)
2
3 2
2
+
ve iyonlar (K ...) için kullanılır. H O, NH ...) için kullanılır. ve soy gaz atomları (He, Ne...) için kulanılır.
2 3
b. İyon - Dipol Etkileşimleri c. Dipol - İndüklenmiş Dipol
a. Dipol - Dipol Etkileşimleri Etkileşimleri
Q İyonik bir bileşiğin iyonları ile polar
Q Polar moleküllerin zıt kutupları ara- Q Polar molekül ile apolar molekül veya
sındaki elektrostatik çekim kuvveti- molekülün dipolleri arasındaki etkile- soy gaz atomları arasında gerçekle-
dir. şimlerdir.
Örnek: şen etkileşimdir.
Örnek: Na - H O, KCl - C H OH, Ba(NO ) - Örnek:
+
HCl - HCl, HBr - H S, H O - CH Cl H O 2 2 5 3 2 H O - CCl , HBr - He, C H OH - I
2
3
2
2
2
4
2
2 5
d. İyon - İndüklenmiş Dipol Etkileşimleri e. İndüklenmiş Dipol - İndüklenmiş Dipol Etkileşimleri
(London Kuvvetleri)
Q İyonik bileşik ile apolar molekül veya soy gaz
atomları arasında gerçekleşen etkileşimlerdir. Q Apolar moleküller ve soy gaz atomları arasında gerçekleşen etkile-
şimlerdir.
−
Örnek: KCl - CCl , NO - CS , Ca(NO ) - Ne
4 3 2 3 2
Örnek: CCl - O , O - He, CH - C H
4 2 2 4 6 6
Q Bütün moleküller arasında London kuvvetleri oluşur. Ancak apolar
moleküller ve soy gaz atomları arasında sadece London kuvvetleri
Hidrojen Bağı bulunur.
Q Elektronegatifliği yüksek F, O veya N atomuna Q London kuvvetleri, elektron sayısı ve molekül kütlesi ile doğru
bağlı H ile diğer molekülün H atomuna bağlı F, O orantılı olarak değişir.
veya N atomunun ortaklanmamış elektron çifti 7A 8A Artar
arasında oluşan etkileşimdir.
F 2 He
Örnek: HF - HF, H O - NH Ne
2 3 Cl Elektron sayısı
2 Ar
1 2 1 Br London kuvvetleri
H F H F 1: Polar kovalent bağ 2 Kr
I . .
2 . Kaynama sıcaklıkları
H 1 O 2 H 1 N 1 H 2: Hidrojen bağı
1 1 Q London kuvvetleri, moleküller arası etkileşimlerin en zayıfıdır.
H H
62 Markaj Yayınları / 9. Sınıf Kimya
MARKAJ YAYINLARI