Page 62 - 9. SINIF KİMYA FAVORİ DEFTERİM
P. 62

ÖZETİN ÖZETİ                                           Ünite 3: Kimyasal Türler Arası Etkileşimler


                                                ZAYIF ETKİLEŞİMLER

                                   Bağ Enerjisine Göre Zayıf Ve Güçlü Etkileşimler

          Q   Kimyasal türler arasında bağlar oluştuğunda veya koptuğunda enerji değişimi 40 kJ/mol’den büyükse etkileşim güçlü (kim-
            yasal bağ), 40 kJ/mol’den küçükse etkileşim zayıf (fiziksel bağ) olarak adlandırılabilir.
                                                                 +
                                                                       -
              CH OH(s) + 35,3 kJ/mol → CH OH(g) (Zayıf Etkileşim)       Na (g) + I (g) → NaI(k) + 700 kJ/mol (Güçlü Etkileşim)
              3                        3
          Q   Zayıf etkileşimler, moleküller arası ve soy gaz atomları arası çekim kuvvetleridir. Belirli koşullarda maddenin fiziksel halinin
            belirlenmesinde etkilidir.
          Q   Zayıf etkileşimler, van der Waals ve hidrojen bağları şekilinde ikiye ayrılır.

                                               Van Der Waals Kuvvetleri


          Q   Van der Waals kuvvetlerindeki terimlerden;

          İyon: İyonik bileşikler (NaCl, Mg(NO ) ...)  Dipol: Polar moleküller (HCl,   İndüklenmiş Dipol: Apolar moleküller (H , CO ...)
                                                                                                        2
                                      3 2
                                                                                                             2
                    +
          ve iyonlar (K ...) için kullanılır.  H O, NH ...) için kullanılır.  ve soy gaz atomları (He, Ne...) için kulanılır.
                                              2    3
                                             b. İyon - Dipol Etkileşimleri     c.  Dipol - İndüklenmiş Dipol
          a. Dipol - Dipol Etkileşimleri                                         Etkileşimleri
                                             Q   İyonik  bir  bileşiğin  iyonları  ile  polar
          Q   Polar  moleküllerin  zıt  kutupları  ara-                        Q   Polar molekül ile apolar molekül veya
             sındaki  elektrostatik  çekim  kuvveti-  molekülün  dipolleri  arasındaki  etkile-  soy  gaz  atomları  arasında  gerçekle-
             dir.                              şimlerdir.
                                             Örnek:                               şen etkileşimdir.
          Örnek:                             Na  - H O, KCl - C H OH, Ba(NO )  -   Örnek:
                                               +
          HCl - HCl, HBr - H S, H O - CH Cl  H O    2        2 5         3 2   H O - CCl , HBr - He, C H OH - I
                           2
                                      3
                               2
                                              2
                                                                                                             2
                                                                                        4
                                                                                2
                                                                                                    2 5
          d. İyon - İndüklenmiş Dipol Etkileşimleri    e.  İndüklenmiş Dipol - İndüklenmiş Dipol Etkileşimleri
                                                          (London Kuvvetleri)
          Q   İyonik  bileşik  ile  apolar  molekül  veya  soy  gaz
             atomları arasında gerçekleşen etkileşimlerdir.   Q   Apolar moleküller ve soy gaz atomları arasında gerçekleşen etkile-
                                                          şimlerdir.
                             −
          Örnek: KCl - CCl , NO  - CS , Ca(NO )  - Ne
                         4   3     2      3 2
                                                       Örnek: CCl  - O , O  - He, CH  - C H
                                                                  4   2  2        4   6 6
                                                       Q   Bütün moleküller arasında London kuvvetleri oluşur. Ancak apolar
                                                          moleküller ve soy gaz atomları arasında sadece London kuvvetleri
                       Hidrojen Bağı                      bulunur.
          Q   Elektronegatifliği yüksek F, O veya N atomuna   Q   London  kuvvetleri,  elektron  sayısı  ve  molekül  kütlesi  ile  doğru
             bağlı H ile diğer molekülün H atomuna bağlı F, O   orantılı olarak değişir.
             veya N atomunun ortaklanmamış elektron çifti            7A   8A          Artar
             arasında oluşan etkileşimdir.
                                                                      F 2  He
          Örnek: HF - HF, H O - NH                                        Ne
                           2      3                                  Cl          Elektron sayısı
                                                                       2  Ar
              1     2    1                                           Br          London kuvvetleri
            H   F     H   F      1: Polar kovalent bağ                 2  Kr
                                                                      I    . .
                                                                      2    .     Kaynama sıcaklıkları
           H  1  O  2  H  1  N  1  H  2: Hidrojen bağı
                1         1                            Q   London kuvvetleri, moleküller arası etkileşimlerin en zayıfıdır.
               H         H



          62    Markaj Yayınları / 9. Sınıf Kimya
                                          MARKAJ YAYINLARI
   57   58   59   60   61   62   63   64   65   66   67