Page 63 - 9. SINIF KİMYA FAVORİ DEFTERİM

Ünite 3: Kimyasal Türler Arası Etkileşimler ÖZETİN ÖZETİ

Q Hidrojen bağı; Q H O, BH ve HF’nin kaynama noktasının aynı gruptaki diğer
2
3
5 Aynı veya farklı moleküller arasında oluşabilir. elementlerin hidrojenli bileşiklerine göre yüksek olmasının
nedeni hidrojen bağıdır.
5 Zayıf etkileşimlerin en güçlüsüdür.
Q Molekülleri arasında hidrojen bağı içeren bileşiklerin kaynama noktaları arasındaki ilişki; H O > HF > NH şeklindedir.
2 3
Q Aşağıda bazı maddelerdeki en etkin etkileşim türleri verilmiştir.
5 NaCl: İyonik bağ
5 H O: Hidrojen bağı
2
5 H S: Dipol - dipol etkileşimi
2
5 H : London kuvveti
2
Q Aynı koşullarda bu maddelerin kaynama noktaları arasındaki ilişki, NaCI > H O, H S > H şeklindedir.
2
2
2
Q Aynı koşullarda hidrojen bağı içeren moleküllerin sudaki çözünürlüğü ve kaynama noktası, benzer yapıdaki diğer moleküllere
göre daha yüksektir.
FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİMLER

Fiziksel Değişimler Kimyasal Değişimler

Q Maddenin fiziksel özelliklerinde (renk, koku, sertlik gibi) Q Maddenin kimlik özelliklerinin değişerek yeni maddeleri oluş-
gerçekleşen değişimlerdir. turmasıdır.

Q Fiziksel değişimlerde maddenin; Q Kimyasal değişimlerde maddenin;
5 Boyutu ve şekli 5 Bağ yapısı ve elektron düzeni
5 Fiziksel hâli 5 Kimyasal formülü değişir.
değişir. 5 Cinsi
5 Fiziksel özellikleri
Q Kimyasal değişimlerde;
5 Taneciklerin birbirine göre
konumu ve enerjisi 5 Zayıf (fiziksel) ve güçlü (kimyasal) etkileşimler kopar
veya oluşur.
5 Kimyasal özellikleri
değişmez. 5 Bağ enerjisi > 40 kJ/mol dür.
5 Kimyasal formülü
-
NaCl (k) + 787 kJ/mol → Na+(g) + CI (g)
Q Fiziksel değişimlerde; +2 -2
5 Zayıf etkileşimler kopar veya oluşur. Mg (g) + O (g) → MgO(k) + 3850 kJ/mol

5 Bağ enerjisi < 40 kJ/mol’dür. Q Aşağıda kimyasal değişimlere bazı örnekler verilmiştir.
H O(s) → H O(k) + 6 kJ/mol 5 Maddenin O ile tepkimesi (Yanma, paslanma, metalle-
2
2 2 rin ve meyvelerin kararması)
C H (s) + 34 kJ/mol → C H (g)
6 6 6 6 5 Fotosentez, solunum ve sindirim
Q Aşağıda fiziksel değişimlere bazı örnekler verilmiştir.
5 Ekşime, çürüme, küflenme, bozulma, pişirme, mayalama
5 Hâl değişim olayları (Erime, donma, buharlaşma) olayları
5 Kırılma, parçalanma, yırtılma olayları 5 Elektroliz
(Camın kırılması, buğdayın öğütülmesi, kağıdın yırtılması)
5 İyon hareketi ile iletkenlik (Çözeltilerin elektriği iletmesi)
5 Nötr tuzların, şekerin ve alkolün suda çözünmesi
5 Asit - baz, çözünme - çökelme tepkimeleri
5 Elektron hareketi ile iletkenlik (Metal ve alaşımların
elektriği iletmeleri) 5 Metallerin asit, baz ve su ile tepkimeleri
5 Kuvvetli asit ve bazların suda çözünmeleri 5 Betonun sertleşmesi (donması), yağlı boyanın kuruması
5 Bitkilerden yağ, şeker, boya ve esans eldesi 5 Asidik - bazik tuzların ve CO ’nin suda çözünmesi
2

Markaj Yayınları / 9. Sınıf Kimya 63
MARKAJ YAYINLARI