Page 79 - 9. SINIF KİMYA FAVORİ DEFTERİM

Ünite 4: Maddenin Halleri ETKİNLİK DEFTERİ

Gazlar

Gazları Tanımlayan Özellikler

Q Gazların davranışları; basınç, hacim, sıcaklık ve madde miktarından etkilenir.

Basınç (P) Saf Maddelerin Hâl Değişim Grafiği

Q Kapalı bir kapta bulunan gazlar birbirleriyle ve kabın Q Saf maddelerin sabit basınç altında hâl değişimi süresince
çeperlerine çarparak çarptıkları yüzeye bir kuvvet uygu- sıcaklıkları sabit kalır.
lar. Bu kuvvete gaz basıncı denir.
Q Bir madde için aynı ortamda erime noktası donma nokta-
Q Kapalı kaplardaki gaz basıncı manometre ile ölçülür. sına, kaynama noktası yoğuşma noktasına eşittir.
Q Atmosfer basıncı (P = P hava ), atmosferin yeryüzüne Q Saf bir katının sıcaklık - zaman grafiği aşağıda verilmiştir.
o
uyguladığı basınçtır. Sıcaklık Gaz
Q Barometre ile ölçülür. Kaynama Sıvı - Gaz
noktası Sıvı
o
Q 0 C sıcaklıkta ve deniz seviyesinde 76 cmHg olarak Erime Katı - Sıvı
ölçülmüştür. noktası Katı
1 atm = 76 cmHg = 760 mmHg = 760 Torr I II III IV V
Zaman
Erime süresi Kaynama süresi
Hacim (V) acim (V)
H Q I., III. ve V. aralıklar için;
5 Madde homojen görünümlüdür.
Q Gazların hacmi, içinde bulunduğu kabın hacmine eşittir. 5 Maddenin sıcaklığı artar. Kinetik enerji artar, potansi-
3
3
1 L (dm ) = 1000 mL (cm ) yel enerji değişmez.
o
Q 1 mol gaz; normal şartlar altında (NŞA’da; 0 C ve 1 Q II. ve IV. aralıklar için;
o
atm’de) 22,4 L, standart (oda) şartlarında (25 C ve 1 5 İki farklı fiziksel hâl bulunduğundan madde heterojen
atm’de) 24,5 L hacim kaplar. görünümlüdür.
5 Maddenin sıcaklığı sabittir. Kinetik enerji değişmez,
potansiyel enerji artar.
Sıcaklık (t; T)
PLAZMA (İYONİZE GAZ)
o
Q Termometre ile Celcius ( C) biriminde ölçülür, ancak gaz-
larda bütün hesaplamalar Kelvin (K) cinsinden yapılır. Q Bir maddenin molekül, atom, iyon ve serbest elektronları-
nın bir arada bulunduğu bir karışımdır.
Q Kelvin cinsinden sıcaklığa mutlak sıcaklık denir. Q Plazmaların belirli şekil ve hacimleri yoktur.
o
o
Kelvin (K) = Celcius ( C) + 273 → T (K) = t ( C) + 273 Q Yoğunlukları katı ve sıvılara göre düşüktür.
Q Pozitif ile negatif yük sayıları birbirine eşittir.
Q Isı ve elektriği iletir, elektrik ve manyetik alandan etkilenir.
Q Yüksek basınç ve yüksek sıcaklıkta oluşabilir. Büyük bir
Miktar enerji yoğunluğuna sahiptir.
Q Plazma hâlindeki değişim ışık hızında gerçekleşir.
Q Gazlarda madde miktarı, mol sayısı veya molekül sayısı Q Plazmadaki tanecikler toplaşma eğilimindedir.
olarak alnır.
Q Güneş, yıldızlar, şimşek, mum, kibrit alevi doğal; floresan
12
Q Mol (n); 12 g karbon - 12 ( C) izotopunda bulunan atom lamba, neon ışıkları yapay plazmaya örnek verilebilir.
sayısı kadar tanecik içeren madde miktarıdır. Plazmanın Kullanım Alanları
23
1 mol tanecik = 6,02.10 tane tanecik içerir. 6,02.10 23 Q Floresan lamba, neon tabelaları, plazma TV ve plazma
Avogadro sayısını (N ) belirtir. küreler, plazma ark kaynakları, ısıya dayanıklı tıbbi dona-
A nım ve sterilizasyon

Markaj Yayınları / 9. Sınıf Kimya 79
MARKAJ YAYINLARI