Page 17 - 9. SINIF EDEBİYAT BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI - GİRİŞ YAYINLARI
P. 17
7. Ünite: Biyografi / Otobiyografi
Fiiller (Eylemler) - Fiillerde Anlam BECERI TEMELLI TEST 2
1 3 Ev sahibi: Bu ne biçim bahçe?
◆ Durum fiilleri, eylemin bizzat özne tarafından gerçek- Çiçekler solmuş!
leştirilmesine karşın nesne alamayan fiillerdir. Sebzeler çürümüş!
◆ Oluş fiilleri, öznenin eylemi kendi isteğiyle yapmadığı, Yapraklar sararmış!
eylemin kendiliğinden gerçekleştiği fiillerdir.
Bahçıvan: Beyim; solmak, çürümek, sararmak...
◆ İş (kılış) fiilleri, öznenin kendi isteğiyle gerçekleşen
ve öznenin bir nesneyi etkilediği fiillerdir. Bunlar oluş fiilleri.
Kendi kendine oldu.
Buna göre;
Benlik bir durum yok.
I. “Kardeşim evin camını kırdı.” cümlesinin yüklemi
nesne aldığı için iş (kılış) fiilidir.
GİRİŞ YAYINLARI
II. “Dün gece çok yorgun olduğum için erken uyumu- Yukarıdaki diyalogda değinilen ve “Kendiliğinden,
şum.” cümlesinin fiili nesne almadığı ve eylem bizzat irade dışı gerçekleşen eylemlere oluş fiili denir.” Buna
özne tarafından gerçekleştirildiği için durum fiilidir. göre aşağıdakilerden hangisinde oluş fiiline yer
verildiği söylenemez?
III. “Bugünkü toplantıya biraz geç kaldım.” cümlesinin fiili
anlam özelliği bakımından oluş fiilidir. A) Yıllar geçtikçe saçları ağarmış, beli bükülmüştü.
IV. “Ahmet elindeki taşı suya attı.” cümlesinin fiili nesne B) Uzun zaman görmediğim annem bayağı yaşlanmış.
almadığı için durum fiilidir. C) Çocuğun boyu uzamıştı, geçen yılki kıyafetleri bu yıl
V. “Fazla aldığımız ekmekler bayatladı.” cümlesinin fiili uymuyordu.
anlam özelliği bakımından oluş fiilidir. D) İşlerinin yoğunluğu ve zorluğu nedeniyle sık sık ter-
numaralı yargılardan hangileri doğrudur? liyordu.
A) I, II ve III B) II ve IV C) I, II ve V E) Uzun süren yolculuğun ardından nihayet Kapadok-
D) III ve IV E) IV ve V ya’ya varmıştık.
4 Türbeden evvelki iki ev de ateşten kurtulmuştu. Yanma-
2 (I) Çok zekiydi. (II) Dinlerken insana çokluk bakmaz, yıp evliyasız kalan türbe, yine mahalledeki kutsiyetini
adamın üstüne düşüp şaşırtmaz, yormazdı. (III) Bırakırdı korudu. Yalnız, okuyanlar eskisi gibi yüzlerini boş binaya
kendi hâline. (IV) Dinlemez bile görünürdü. (V) Söyle- çevirmiyorlardı. Yangında türbenin arkasında su birikti-
nenleri sevdiyse, aklına uygun bulduysa kendini tutmaz, ğini duyan mahalle, bu durumdan çok tedirgin olmuştu.
düşüncesini açığa vururdu. (VI) Gözü tutmadı mı kimi
zaman itiraz eder, doğrultmaya, düzeltmeye kalkışır ama Buna göre;
çok da ayak diremezdi. (VII) Konuşkan değildi zaten. I. “Kurtulmuştu” sözcüğü durum fiilidir.
(VIII) Çok tatlı susardı, insan onunla saatlerce konuşma- II. “Korudu” sözcüğü iş (kılış) fiilidir.
dan iyi vakit geçirebilirdi. (…)
III. “Çevirmiyorlardı” sözcüğü iş (kılış) fiilidir.
Ruhsal bir portreden alınan bu metinde numaralan-
dırılan cümlelerden hangilerinin yüklemi çekimli bir IV. “Tedirgin olmuştu” ifadesi iş fiilidir.
fiil değildir? numaralandırılmış yargılardan hangileri yanlıştır?
A) I ve III B) II ve V C) II ve VI A) I ve II B) II ve III C) Yalnız III
D) I ve VII E) IV ve VIII D) Yalnız IV E) I ve IV
Giriş Yayınları / 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 69
