Page 9 - 9. SINIF KİMYA DEFTERİM - GİRİŞ YAYINLARI

ÖZETİN ÖZETİ Ünite 2: Atom ve Periyodik Sistem

ATOM MODELLERİ

Dalton Atom Modeli Thomson Atom Modeli

Q Dalton atom modeline göre; Q Thomson atom modeline göre;

Atomlar içi dolu kürelerdir. Bütün elementler, atom adı veri- Atom, içinde (-) yüklerin homojen dağıldığı (+) yüklü küredir.
len çok küçük ve çok yoğun taneciklerden oluşmuştur.
Atomdaki (+) ile (-) yük sayıları birbirine eşit olup atomlar
Atomlar kimyasal tepkimelerde parçalanamaz, bölünemez, yük bakımından nötrdür.
yoktan var edilemez, varken yok edilemez ve başka bir atoma Atom çapı yaklaşık 10 cm olan bir küredir.
-8
dönüşemez.
(-) yüklerin kütlesi atomun kütlesi yanında ihmal edilecek
Kimyasal tepkimelerde atom türü ve sayısı korunur.
Rurherford atom modeline göre; Ş YAYINLARI
kadar küçüktür. Bu sebeple atomun kütlesini (+) yükler oluş-
Aynı elementin atomları kütle, hacim ve şekil bakımından turur.
birbirinin aynısıdır. Farklı elementlerin atomları birbirinden Thomson atom modeli üzümlü keke benzetilebilir. Kekteki üzüm-
farklıdır.
ler (-) yükü, kek ise (+) yükü temsil eder.
Atomlar belirli sayılarda birleşerek bileşikleri oluşturur.
Q Günümüzden Thomson atom modeline bakıldığında;
Q Günümüzden Dalton atom modeline bakıldığında;
(+) ile (-) yükler atomda homojen olarak dağılmaz. Atomdaki
Atomlar içi dolu küreler değildir. Atomun büyük bir kısmı boş- (+) yükler çok küçük hacme sıkışmışken (-) yükler çok büyük
luktur. hacim kaplar.
Atomun içinde daha küçük tanecikler (atom altı tanecikler) Atomdaki (+) yüklü tanecikler atom kütlesinin yaklaşık yarı-
vardır. sını oluşturur.
Bir elementin bütün atomları aynı değildir. Aynı cins atomla-
rın farklı kütleli olanları (izotopları) vardır. Bohr Atom Modeli
Radyoaktif tepkimeler sonucunda atom parçalanabilir. Q Bohr atom modeline göre;
bir bölgede toplanmıştır. Rİ Elektronlar, çekirdekten belirli uzaklıkta ve belirli enerjiye
Rurherford Atom Modeli
Gİ
sahip yörüngelerde bulunur.
Q
Enerji düzeyi bir tam sayı ile belirtilir. Bu enerji düzeyleri
Atomdaki (+) yükün tamamı çekirdek adı verilen çok küçük
n = 1, 2, 3, 4... sayı veya K, L, M, N... gibi harflerle ifade

Atomun büyük bir kısmı boşluktur. Elektronlar çekirdeğin dışın- edilir.
Bir atomdaki elektron çekirdeğe en yakın enerji düzeyinde
daki büyük boşluklarda bulunur ve çekirdek etrafında döner. bulunmak ister. Bu duruma temel hal denir. Temel hâlde atom
-13
-8
-12
Atom çapı 10 cm, çekirdek çapı 10 - 10 cm’dir. kararlıdır ve ışın yaymaz.
Çekirdekteki (+) yük sayısı, bir elementin bütün atomlarında Atoma dışarıdan enerji verilirse elektron yüksek enerji düze-
aynıdır, farklı element atomlarında farklıdır. yine çıkar. Bu duruma uyarılmış hâl denir. Uyarılmış hâlde
atom kararsızdır. Uyarılmış hâldeki atom aldığı enerjiyi ışıma
Atomdaki (+) ile (-) yük sayıları birbirine eşittir.
olarak geri vererek temel hâle geçer.
Atomun kütlesinin yaklaşık yarısını (+) yükler oluşturur.
Q Günümüzden Bohr atom modeline bakıldığında;
Q Günümüzden Rutherford atom modeline bakıldığında;
+
+2
Bohr, sadece tek elektronlu taneciklerin ( H, He , Li gibi)
Elektronun davranışını, atom spektrumlarını açıklamada davranışını açıklamıştır. 1 2 3
yetersiz kalmıştır.
Bohr’un yörünge kavramı yanlıştır. Modern atom modeline
Elektronların neden (+) yüklü çekirdeğe düşmediğini açıklaya- göre elektronların bulunma ihtimalinin yüksek olduğu bölge-
mamıştır. lerden (orbitallerden) söz edilebilir.

32 Giriş Yayınları / 9. Sınıf Kimya