Page 37 - 9. Sınıf Tarih Öğretmenin Ders Notları

¦ İNSANLIĞIN İLK DÖNEMLERİ § 37
37

* Ancak doğada karşılaştıkları tehlikeler olan * Bu imparatorluklar merkezi hükümet tara-
beslenme, barınma ve güvenlik kaygıları fından yönetilmesine rağmen kendisini oluş-
onları bir arada yaşamaya mecbur bıraktı. turan şehir devletlerinin egemenliklerini kısmen
devam ettirdikleri konfederasyonlar şeklin-
* Bunun sonucunda klan veya kabile olarak deydi.
adlandırılan en fazla birkaç yüz kişilik, daha
büyük gruplar oluşmaya başladı. * Anadolu’da kurulmuş olan Hititler, Frigler,

* Kabile, aynı atadan gelen ve birbirine kan Lidyalılar ve Urartular ile Mezopotamya’da
kurulan Sümerler bu yapıda olan uygarlık-
bağıyla bağlı bulunan, kararlarını topluluğun
EDİTÖR YAYINEVİ
bilge kişilerine danışarak alan insanlardan lardı.
oluşuyordu. * Mısır Krallığı ve Pers İmparatorluğu kurul-
* Çağlar içinde sayıları milyonlara ulaşan kabi- duklarından itibaren merkezi birer devlet ola-
lelerin varlığından söz edilse de bu dönemde rak teşkilatlandılar.
kabile organizasyonları genelde sayıları bin- * Yunanlılar ise adalardan ve dağlık arazilerden
lerle ifade edilen topluluklardı. oluşan ülkelerinde merkezi bir devlet hâline
gelemediler.
* Kabilelerden birinin güçlenerek komşu kabi-
leleri içine almasıyla birlikte boy olarak da * Atina ve Sparta gibi birbirinden bağımsız
adlandırabilecek kabile konfederasyonları şehir devletleri şeklinde yaşadılar.
ortaya çıktı.

* Boylar nüfusu binlerle ifade edilen, başında
bir beyin bulunduğu, sivil ve askeri hiyerarşi- SIYASI GÜCÜN MEŞRUIYET KAYNAĞI
nin belirginleştiği siyasi organizasyonlardı.
* Geçerli olma durumunu ifade eden “meşru-
* Boylar güvenlik ihtiyacı, yerleşik hayatın, iyet” kavramı devletler için kullanıldığında
yaygınlaşması, ekonominin gelişmesi ve iş yönetilen halkın yöneticileri kabul etmesi
bölümü gibi nedenlerle güçlerini birleştirme anlamına gelmektedir.
yoluna gittiler. * Günümüz devletlerinde yöneticiler meşruiyet-
* Uzlaşma ya da savaş yoluyla gerçekleşen bu lerini genellikle demokratik yollarla kabul edi-
len anayasalardan ve seçimle gelmiş olmala-
birleşmeler sonucunda da devletler ortaya rından alırlar.
çıktı. İlk Çağ’ın başından itibaren Mezopotamya,

* Başlangıçta şehir devletleri olarak şekil- * Mısır, Anadolu gibi bölgelerde geniş alanlara
lenen bu organizasyonlara Mısır’da “nom”, hükmeden güçlü siyasi oluşumlar ortaya çık-
Mezopotamya’da “site” Ege ve Yunan medeni- mıştır.
yetinde ise “polis” adı verildi.
* Farklı coğrafyalarda kurulan bu ilk medeni-
* Şehir devletlerinin siyasi, askeri ve ekonomik yetlerin siyasi organizasyonlarında benzerlik-
güçlerini arttırıp hâkimiyet sahalarını geniş- ler ve farklılıklar görülmektedir.
letme isteğine bağlı olarak da daha büyük Bu siyasi oluşumların çoğu monarşiyle yöne-
devletler ve imparatorluklar kuruldu. * tiliyordu.