Page 98 - 9. Sınıf Tarih Öğretmenin Ders Notları

¦ §
98
98 İLK VE ORTA ÇAĞLARDA TÜRK DÜNYASI
Volga Nehri civarında yaşadılar. IX. yüzyı-
* Hazarlar, Musevi inancını benimseyen tek * lın başlarında Hazar egemenliğinde yaşa-
Türk topluluğudur.
yan Macarlar Peçeneklerin baskısı sonucu
* Hazarlar, hâkimiyeti altına aldıkları bölgelerin bugünkü Macaristan topraklarına yerleştiler.
huzurunu ve ulaşım güvenliğini sağladılar.
PEÇENEKLER
* İnsanların inançlarını serbestçe yerine getir- IX-XII yüzyıllarda Karadeniz’in kuzeyindeki
melerine izin verdiler. *
steplerde yaşadılar.
* Bu faaliyetler ülkeye ticari canlılık, bolluk ve Oğuzların ve Hazarların baskısı sonucu batıya
zenginlik getirdi. Yaşanan bu döneme ‘’Hazar *
yaşayan Oğuzlar, bu devletlerin yıkılmasın-YAYINEVİ
Barış Çağı’’ denildi. göç ettiler.
* Askeri ve idari teşkilatları Ruslar tarafından * Devlet kuramayan Peçenekler Tuna’yı geçerek
örnek alındı. Bizans topraklarına girdiler.
* Bizans - Sasani savaşlarında Bizans tara- * Bizans ordusunda paralı askerlik yaptılar.
fını tutarak Sasanilerin zayıflamasında rol * Malazgirt Savaşı’nda Bizans tarafını bırakıp
oynadılar. Ruslar tarafından yıkıldılar. * Alp Arslan’ın ordusuna katıldılar.

Peçenekler, İzmir’de denizci bir beylik kurmuş
*EDİTÖR KUMANLAR (KIPÇAKLAR)
OĞUZLAR (UZLAR)
olan Çaka Bey ile ittifak yaparak İstanbul’u
almak üzere Bizans’a karşı harekete geçtiler.
Kök Türk ve Uygur devletlerine bağlı olarak
*
Ancak bu devletin müttefikleri olan Kıpçak-
*
dan sonra batıya göç ederek Seyhun Nehri
ların ani baskınıyla siyasi varlıklarını kaybet-
tiler.
boylarına yerleştiler.
Türk tarihinin en etkili olan Türk boyudur.
*
630 - 682 yılları arasında Dokuz - Oğuz
Kağanlığı altında toplandılar.
Karadeniz’in kuzeyindeki steplerde yaşayan
Daha sonra Kök Türk ve Uygur hakimiye-
Kıpçaklar XI. yüzyıl sonlarına doğru Tuna
tine giren Oğuzlar, X. yüzyılda Oğuz Yabgu * Deşt-i Kıpçak (Kıpçak bozkırı) adıyla bilinen
Nehri’ne geldiler.
Devleti’ni kurdular.
* İslamiyet’i kabul eden Oğuzlar tarafından * Bizans ile ittifak kurarak Peçenekleri yen-
diler. Hristiyanlığı kabul ettikten sonra
Selçuklu ve Osmanlı gibi cihanşümul devletler milli benliklerini kaybeden Kıpçakların ede-
kuruldu.
biyat alanındaki en önemli eserleri “Codeks
* Balkanlara da yerleşen Oğuzlar,aynı Cumanicus”tur. Bu eserde Kıpçak Türkçesine
zamanda Gagavuz Türklerinin de ataları ola- ait dil bilgisi kuralları yer almaktadır.
rak bilinmektedir.
SIBIRLER (SABIRLER)
MACARLAR Bugünkü Sibirya adı Sabirlerden gelmektedir.
* Zaman içerisinde Slav toplulukları içerisinde * Bizans ve Sasanilerle mücadele ettiler.
asimile olarak Türk kimliğini kaybettiler.