Page 108 - 9-sinif-telafi
P. 108

DOĞA VE KIMYA  107

           SU VE HAYAT                                 Su Tasarrufuna Yönelik Çözüm Önerileri    Su Sertliği
                                                                                                                +2
                                                                                                                       +2
           Suyun Canlılar İçin Önemi                   •  Su kaynakları bulunan şebeke ve tesisatlar ye-  •  İçinde bolca Ca  ve Mg  iyonları bulun-
           •  Su kirliliği, iklim değişikliği ve su havzalarındaki  EDİTÖR YAYINEVİ
           Su tüm canlılar için gerekli olan vazgeçilmez yaşam sıvı-  nilenmeli; bozuk musluklar tamir edilmeli veya   duran sulara sert su denir.
           sıdır. İnsan vücudunun yaklaşık %70’i sudur.   değiştirilmelidir.                     •  Al , Fe , Fe  gibi katyonlarda sertliğe
                                                                                                               +2
                                                                                                          +3
                                                                                                      +3
           Su:                                         •  Çamaşır ve bulaşık makineleri tam kapasite ve   sebep olur.
           •  Vücuttaki toksinlerin atılmasını sağlar.    en uygun programda çalıştırılmalıdır.   •  Sert su;
           •  Sindirime yardımcı olur.                 •  Sprey veya hava karışımlı musluklarla su akışı   •  Fazla sabun tüketimine sebep olur.
           •  Kanı sulandırır.                            azaltılmalıdır.                        •  Isıtma sistemlerinde tortu oluşturur.
           •  Stres ve gerginliği azaltır.             •  Evlerde  su  kullanırken  musluklar  sürekli  açık   •  Böbreklere zarar verebilir.
                                                          tutulmamalıdır.
           •  Cildi yumuşatarak tazelik verir.         •  Araç yıkanırken su sürekli akıtılmamalıdır.
           •  Vücut sıcaklığını düzenler.                                                        •  Giysiler matlaşır.
           •  Birçok canlının yaşam ortamını oluşturur.  •  Tarımda geleneksel sulama yerine damlama ve   •  Lavabo ve musluklarda kireç oluşturur.
                                                          yağmurlama yöntemleri kullanılmalıdır.
           •  Fotosentez için gereklidir.              •  Yağmur suyu hasadı yapılmalıdır.       •  Su arıtımı;
           •  İyi bir çözücüdür.                                                                 •  Ham suyun kullanılmadan önce istenme-
                                                       •  Suların atıklarla kirlenmesi önlenmeli ve atık su   yen özelliklerden arındırılarak iyileştirme
           Su Kaynakları ve Su Kaynaklarının Korunmasının   geri kazanım üniteleri yapılmalıdır.    işlemidir.
           Önemi                                       Su Kaynaklarının Korunmasına Yönelik Çözüm
           Dünyada yer alan suyun %98’i okyanus ve deniz-  Önerileri                             ÇEVRE KİMYASI
           lerde, % 2’si de buzullar, göller, nehirler ve yer altı   •  Atık  suların  arıtımı  yapıldıktan  sonra  tarım  ve
           sularında bulunur.                             sanayide kullanılması teşvik edilmeli,  Canlıların  yaşamlarını  sürdürdükleri,  çeşitli
           •  Tatlı su kaynağının büyük bir kısmı buzullarda ve   •  Su  havzalarında  akaryakıt  ile  çalışan  araçlar   ortamlara çevre denir. Çevreyi kirleten etkenler:
                                                          kullanılmalı,
             yer altında yer alır.                                                               •  Nüfus artışı
           •  Okyanus ve deniz suyu tuzlu olduğu için içilmez.  •  Suyun kaçak kullanımını engellemek için cay-  •  Plansız şehirleşme
                                                          dırıcı  yaptırımlar  uygulanmalı,  tüketicinin  kul-
           Kullanılan Su Kaynakları                       landığı suyun bedelini ödemesi sağlanmalı,  •  Ormanların azalması
           •  Yer altı suyu                            •  Yer altı sularının kaçak kullanımı önlenmeli,  •  Sanayileşme
           •  Göller (tatlı su)                        •  Ulusal, bölgesel ve havza düzeyinde su plan-
           •  Nehirler, dereler                           lanması  amacıyla  çalışmalar,  projeler  oluştu-
                                                          rulmalı,                                            Çevre Kirliliği
             yapılaşmalarla yararlanabileceğimiz tatlı su kay-  •  İçme ve kullanma suyu temin edilen rezervu-
             naklarının daha az olduğunu gösterir. Dolayısıy-  arlarda su ürünleri avcılığı ve yetiştiriciliği ya-  Toprak Kirliliği  Su Kirliliği
             la su kaynakları korunmalıdır. Bu konuda çeşitli   pılmamalıdır.
             projelerle insanlar bilinçlendirilmelidir.                                                      Hava Kirliliği
   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113