Page 109 - 9-sinif-telafi

108 DOĞA VE KIMYA

Hava Kirliliği Asit Yağmurları Verilen bu kirleticiler toprak ve su kirleti-
• Volkanik patlamalar cileri olup son dönemde çevre için büyük
• Orman yangınları H O sorunlara yol açmaktadır.
• Fosil yakıtlar 2 H O H O Çevreye Zararlı Kimyasal Kirleticilerin
2
• Sanayi atıkları (baca) 2 NO SO Etkilerinin Azaltılması
• Egzoz gazları H SO HNO 3 2 2 • Canlılara ve çevreye zararlı olmayan kim-
2 4 yasallar geliştirilerek üretimi yapılmalıdır.
• Parfüm, deodorantlar
• Üretimde ham madde kaynakları, su ve
Azot Oksitler (NO ) NO enerji etkin ve verimli kullanılmalıdır.
x
2
• Hava kirleticilerin başında gelir. • Atıklar imha edilerek en aza indirgenmesi
sağlanmalıdır.
• Asit yağmurlarına sebep olur. Ayrıca sera gazıdır. • Doğal kaynakların kullanımında çevreye
• Solunum hastalıklarına sebep olur. zarar verecek faaliyetlerden kaçınmalıdır.
• Akciğer hastalıklarına sebep olur. • Endüstride üretilen ve doğada olmayan
• Zehirlenmelere sebep olur. EDİTÖR YAYINEVİ maddelerin geri dönüşümü yapılmalıdır.
• Atmosfere doğal veya yapay yolla karışabilir. • Akciğer ve cilt hastalıklarına sebep olur. Su- • Fosil yakıtlar gibi yenilenemeyen enerji
ların kirlenmesine sebep olur. Tarihi eserlerin kaynaklarının kullanımı azaltılmalıdır.
• N (g) + O (g) 2NO(g) aşınmasına sebep olur. Araba kaportalarının • Endüstride kullanılan sular arıtılarak çev-
2
2
Suda çözünmez. NO oluşumuna aşınmasına sebep olur. Bitki örtüsüne zarar reye bırakılmalıdır.
2
neden olur. verir. Toprak verimini düşürür. • Çevre ile barışık politikalar geliştirilmeli-
Karbon Dioksit (CO ) Sera Etkisi dir. Çevre konusunda insanlar bilinçlen-
2
Güneşten gelen ışınların atmosfer dışına çıkma- dirilmeli; endüstriyel kuruluşların çevre
• Fosil yakıtlar ve petrol, doğal gaz kullanımı sonu- sına engel olan gazlar sera etkisine sebep olur. ile ilgili kanunlara uyması sağlanmalıdır.
cu doğaya bolca bırakılır. • Fosil yakıt kullanımı, sprey ve deodorantlar, ta-
• Asit yağmuru ve sera etkisine sebep olur. şıtlar sera etkisini arttırır. NOT:
• Sera etkisi sonucunda Dünya’nın ortalama sı- Su ve Toprak Kirliliği Çöplerin organik kısmının kısa sürede
caklık değeri artar. Buzullar erir. İklim değişikliği • Plastikler gübreleşmesi, zararlı haşaratın azaltıl-
meydana gelir. ması, atık suların arıtılması ve kötü koku-
• Deterjanlar
Kükürt Oksitler (SO , SO ) • Organik sıvılar ları yok etme gibi alanlarda etkin mikro-
3
2
organizma (EM) adı verilen doğal genetiği
• SO renksiz, kokusuzdur. • Piller müdahale görmemiş faydalı mikroorganiz-
2
• Ağır metaller
• Asit yağmurlarına sebep olur. • Endüstriyel atıklar malar kullanılmalıdır.