Page 128 - 9-sinif-telafi
P. 128
CANLILAR DÜNYASI 127
BİTKİLER ları ovaryum tarafından örtülmemiştir, her zaman • Solunum ve boşaltım difüzyon ile olur.
Bitkiler fotosentez olayı ile besin ve oksijen üreten yeşildir, otsu formları yoktur. Kapalı tohumlu bit- • Eşeyli ve eşeysiz çoğalabilir.
EDİTÖR YAYINEVİ
ökaryot canlılardır. kiler otsu, odunsu ve çalı formunda olabilir. En • Aktif hareket edemezler.
belirgin özellikleri farklılaşmış çiçek ve meyvele-
Depo polisakkariti nişastadır. Kloroplastta bulunan rinin olmasıdır. Sölenterler
klorofilleri sayesinde güneş ışığını soğurarak kimya- • Denizanası, hidra, denizşakayığı ve mer-
sal enerjiye çevirirler. Aktif yer değiştirme hareketi MANTARLAR canlar bu gruptadır.
yapamazlar. Gerekli olan su ve mineralleri kökleri Kök, gövde ve yaprakları olmayan, klorofil içerme- • Boşaltım dolaşım ve solunum organları
yoktur, difüzyonla gerçekleşir.
yardımıyla topraktan alırlar. yen ökaryot canlılardır. • Hem hücre içi hem hücre dışı sindirim
Kara Yosunları: Bitkiler alemindeki en basit canlılardır. • Tek ve çok hücreli türleri vardır. yaparlar.
Kök ve gövde yeterince gelişmediği için bu canlılar • Çürükçül veya parazit olabilen canlılardır. • Eşeyli ya da tomurcuklanarak eşeysiz
nemli ortamlarda yaşar. Hücre çeperleri selülozdan • Birçoğu spor keselerinde spor oluşturur. ürerler.
yapılmıştır. Kara yosunları suyu ve minerali rizoit deni- • Bazı mantarların yapısında hif denilen ince ip- Solucanlar
len yapılarıyla alırlar. Üremesi sırasında spor oluşumu likçikler bulunur, hifler birleşerek miselyumu • Bilateral simetriye sahiptirler.
gözlenir. Ayrıca eşeyli üremede gerçekleşir. oluşturur. • Yassı, yuvarlak ve halkalı türleri vardır.
• Depo karbonhidratları glikojendir.
Eğrelti Otları: İletim demetleri vardır. Bunların kök • Hücre zarının etrafında kitinden yapılmış bir • Yassı solucanlar: Parazit veya serbest ya-
gövde ve yaprakları basit yapılıdır. Eğrelti otlarının hücre duvarı vardır. şayan türleri vardır. Vücutlarında tek açıklık
toprak altı gövdelerine rizom denir. Üremeleri spor • Küf mantarları, maya mantarları, şapkalı man- bulunur. Çoğunun sindirim sistemi geliş-
oluşumu ve eşeyli üreme ile sağlanır. tarlar, parazit mantar türleri bulunur. memiştir. Erkek ve dişi organ aynı canlıda-
dır. Tenya, planarya bu gruptadır.
Gelişmiş Bitkiler: Çiçek ve tohum oluşturan bitkiler- HAYVANLAR • Yuvarlak solucanlar: İnsan hayvan ve bit-
dir. Gerçek kök, gövde ve yaprakları vardır. Eşeyli ve • Heterotrof canlılardır. ki üzerinde asalak yaşar. Ağız ile başlayıp
eşeysiz olarak ürerler.
• Büyüme ve gelişmeleri sınırlıdır. anüs ile biten çift açıklıklı sindirim siste-
Tohum kabuğu: Tohumu sarar, dış etkilerden korur, • Çoğu aktif hareket eder. mi vardır. Solunumlarını vücut yüzeyi ile
çimlenme sırasında suyla şişerek patlar. • Hücre duvarları yoktur. yaparlar. Kıl kurdu, bağırsak solucanı,
trişin, kancalı kurt bu gruptadır.
Embriyo: Zigotun bölünüp çoğalması ile oluşur. Kök, • Çoğunlukla eşeyli ürerler. • Halkalı solucanlar: Nemli ortamlarda ya-
gövde, yaprak taslaklarını içerir. • Hayvanlar alemi ikiye ayrılır. şarlar, vücutları segmentlidir. İki açıklığı
Çenek (besi doku): Embriyoya bağlı besin deposu- 1) Omurgasız Hayvanlar olan gelişmiş bir sindirim sistemi vardır.
dur. Çimlenme sırasında embriyonun beslenmesini Süngerler Rejenerasyon yetenekleri yüksektir.
sağlar. • İç iskeletleri inorganik maddelerden oluşmuştur. • Aynı türde hem erkek organ hem dişi or-
Açık tohumlu bitkiler çok yıllık ağaç ya da çalı şek- • Gerçek doku ve organları yoktur. gan bulunur. Kapalı kan dolaşımı görülür.
lindedir. Çoğunlukla iğne yapraklıdır. Tohum taslak- Toprak solucanı, sülük bu gruptadır.
• Belirgin bir simetrileri yoktur.