Page 145 - 9-sinif-telafi
P. 145
144 İSLAM MEDENİYETİNİN DOĞUŞU
Hz. Osman (644-656) • Hakem Olayı’nda Muaviye’nin yine hileye baş- • Yönetimde ırkçılık yapan Emeviler önemli
• Bu dönemde Müslüman Araplar ile Türkler ara- vurması üzerine Müslümanlar Hz. Ali yanlıları, devlet makamlarına yalnız Arap Müslü-
sında ilk savaşlar başladı. Muaviye yanlıları ve her ikisinin de halifeliğini ta- manları getirdiler. Arap olmayan Müslü-
• Kıbrıs fethedildi. Ardından Rodos Adası fethe- nımayan Hariciler olmak üzere gruplara ayrıldılar. manlara mevali (azatlı köle) dediler.
dildi. Bizans ile ilk deniz savaşı (Zatü’s Savari) • Hz. Ali Müslümanların bölünmesinde etkisi ol- • Bundan dolayı Arap olmayan topluluklar,
yapıldı. duğu gerekçesiyle Hariciler tarafından şehit Emeviler Dönemi’nde İslamiyet’i kabul
• Fetih hareketlerinin yavaşlaması, ekonomik ve edildi. Böylece Dört Halife Dönemi sona erdi. etmek istemedi. Bu politika Emevi ha-
sosyal sorunların artması ve devlet idaresinde HALİFELİK SALTANATA DÖNÜŞÜYOR nedanın kısa sürede yıkılmasına neden
Ümmeyeoğullarına ayrıcalık tanındı iddiası halk oldu.
arasında tepkilere neden oldu. Emeviler
• Muaviye’nin halife olmasıyla İslam tarihinde
• Kufe ve Mısır bölgelerinde isyanlar çıktı. İsyan çı- Emeviler Dönemi başlamış oldu. Muaviye ilk iş Endülüs Emevi Devleti (756-1031)
karanların ele başları Medine’ye gelerek Hz. Os- olarak devletin merkezini Şam’a taşıdı. • Emevi soyundan Abdurrahman İspan-
man’ı evinde Kur’an okurken şehit ettiler. ya’ya geçerek Kurtuba merkezli Endülüs
• Böylece İslam dünyasında ilk ayrılıklar başladı. • Bu dönemde İstanbul iki kez kuşatıldı. Muaviye
ölümünden önce oğlu Yezid’i veliaht tayin ede- Emevi Devleti’ni kurdu.
Hz. Ali (656-661) rek halifeliğin el değiştirmesinde seçim usulü • Endülüs Emeviler bilim, kültür ve sanata
• Hz. Osman’ın öldürülmesi, İslam Devleti’nde iç yerine saltanat sistemini getirdi. büyük önem verdiler. Avrupa kültürünü
karışıklıkların çıkmasına neden oldu. EDİTÖR YAYINEVİ bu alanlarda etkilediler.
• Bu duruma Hz. Ali’nin oğlu Hz. Hüseyin tep-
• Ümeyyeoğulları(Emeviler) Hz. Osman’ın katilleri ki gösterince Küfe’ye gittiğinde yanındakilerle • Kurdukları 100’e yakın medresenin 17
bulununcaya kadar Hz. Ali’nin halifeliğini kabul birlikte Kerbela’da Yezid’in askerleri tarafından tanesi üniversite düzeyinde eğitim veri-
etmediler. şehit edildi. yordu. Binlerce kitap bulunduran kütüp-
• Hz. Muhammed’in eşi Hz. Ayşe, yanına Talha ve • Kerbela olayı ile birlikte Müslümanlar, Sünniler haneler kurdular.
Zübeyr gibi sahabeleri alarak ordu topladı. ve Şiiler olmak üzere mezheplere ayrıldı.
• Yaşanan Cemel Vakası’nı (Deve Olayı) Hz. Ali ka- • Yezid Dönemi’nde Kuzey Afrika’nın fethi ta- • Kurtuba şehrinde hastaneler, umumi ha-
mam, aydınlatılmış sokak ve caddeler ile
zandı ve devletin merkezini Medine’den Kufe’ye
taşıdı. mamlandı. kanalizasyon sistemi Avrupa ülkelerinin
• Şam Valisi Muaviye’de Hz. Ali’nin halifeliğini ta- • Abdulmelik Dönemi’nde ilk İslam paraları olan yüzlerce yıl göremeyeceği modern nite-
nımadı. dinar (altın) ve dirhem (gümüş) bastırıldı. likteydi.
• Yapılan Sıffin Savaşı Hz. Ali’nin üstünlüğü ile de- Arapça devletin resmi dili haline getirildi. • Endülüs Emevi Devleti 1031 yılında yıkıldı
vam ederken Muaviye, Amr Bin As’nın tavsiye- • I. Velid Dönemi’nde İslam Devleti sınırları Atlas ve Tevaif-i Mülük adı verilen birçok dev-
siyle askerlerine Kur’an sayfalarını mızraklarının Okyanusu’na dayandı. Tarık Bin Ziyad komuta- let kuruldu. Başkenti Gırnata olan Beni
ucuna takmaları talimatını verdi. sındaki İslam ordusu İspanya’yı fethetti. Müs- Ahmer Devleti bunların en ünlüsüydü.
lümanlar buraya Endülüs adını verdiler. • El Hamra Sarayı, Beni Ahmer Devleti’n-
• Savaşa katılan bu hilenin ardından tayin edilen
hakemler Hz. Ali ile Muaviye’nin halifelikten vaz- • Emevilerin Avrupa’daki ilerleyişi 732 yılında den günümüze kalmış en önemli mimari
geçmesiyle sorunların çözümlenmeyeceğini be- Puvatya Savaşı’nda Franklara yenilmesiyle eserdir. 1492 yılında İspanya’nın siyasi
lirtti. durdu. birliğini kurmasıyla bu devlet yıkıldı.