Page 141 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

[ FİİLLER (EYLEMLER)/FİİLDE ANLAM ] 141

7 Göktürklerin başında İl Han vardı. Çocukları 10 (I) F. Kafka’nın, çok ilgi çekeceği sanılan
çoktu fakat düşmanla vuruşurken bir tanesi yeni bulunmuş mektupları, İsveç’te kitap
hariç diğerleri öldü. Kayı adlı bu oğlunu o yıl olarak yayımlandı. (II) Bu yayınevi geçen
evlendirmişti. İl Han’ın Dokuz - Oğuz adlı bir yıl çeşitli yazarların yapıtlarından oluşan
de yeğeni vardı. Kayı ile Dokuz - Oğuz düş- bir kitap dizisi yayımlamıştı. (III) Mektuplar,
mana tutsak olmuşlardı. Fakat on gün sonra Kafka’yı sevenleri de edebiyat tarihçilerini
bir gece ikisi de kadınları ile beraber atlara de yakından ilgilendiriyor. (IV) Bunlarda,
atlayıp kaçtılar. Göktürk yurduna geldiler. Kafka üzerine yapılmış kimi eski araştırma-
ları aydınlatan bilgiler yer alıyor. (V) Ayrıca
Yukarıdaki parçada çekimli kaç tane fiil
bulunmaktadır? mektuplarda yazarın yaşamının son ayla-
EDİTÖR YAYINEVİ
rıyla ilgili bilgiler de var.
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
Bu parçada numaralanmış cümlelerle
ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) I. cümlenin yüklemi çekimli bir fiildir.
B) II. cümlenin yüklemi kılış fiilidir.
8 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çi-
zili sözcük fiil değildir? C) III. cümlenin yüklemi türemiş fiildir.
D) IV. cümlenin yüklemi birleşik fiildir.
A) Seyirciler rakip takımı baskı altına al-
mışlardı. E) V. cümlenin yüklemi çekimli fiildir.
B) Herkesin sevdiği ve saygı duyduğu bir
iş adamıydı.
C) Karın yağmasıyla birlikte trafik çilesi
başladı.
D) Uzun zamandır aynı tablo üzerinde ça-
lışıyordu. 11 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiil kul-
E) Trenle yolculuk yapmayı çok seviyordu. lanılmamıştır?
A) Yazın hayatı boyunca birçok kez ağır
şekilde eleştirilmişti.
B) Proje bittikten sonra bu kurak arazilerin
hepsi suya kavuşacak.

9 Aşağıda verilen fiillerden hangisi durum C) Toplantı bittikten sonra herkes işinin ba-
fiilidir? şına döndü.
D) Bu tablo, ünlü ressamın tabloları arasın-
A) yaz(mak) B) sus(mak)
da ayrı bir öneme sahipti.
C) bil(mek) D) söyle(mek) E) Aracın yakıtı bitince çekici çağırmak zo-
E) anlat(mak) runda kaldık.

FİİLDE ANLAM ne” sorularına cevap veremez. Durum fiilleri ile ifade edilen işin
Kılış (İş) Fiilleri: Öznenin kendi iradesiyle, isteyerek yaptığı fi- bitmesi için başka bir fiilin başlaması gerekir.
illerdir. Bu fiiller nesne alabilir yani kılış fiilleri “neyi, kimi, ne?”
sorularına mantıklı bir cevap verebilir.
Oluş Fiilleri: Öznenin iradesi dışında gerçekleşen ve zaman içe-
Durum Fiilleri: Durum fiilleri öznenin bazen kendi iradesiyle ba-
risinde kendiliğinden ortaya çıkan değişimi ifade eden fiillerdir.
zen de iradesi dışında gerçekleşen fiillerdir. Bu fiiller “neyi, kimi,
Oluş fiilleri ‘’neyi, kimi, ne’’ sorularına cevap vermez.