Page 40 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 40
40 [ HİKÂYENİN ÖZELLİKLERİ VE YAPI UNSURLARI ]
13
ANLATMAYA BAĞLI METİNLERDE
BAKIŞ AÇILARINI KULLANMA ORANLARI
Yaşanmış, yaşanan ve yaşanacak olan her şeyi bilir, görür ve duyar. Kahra-
manların gönlünden veya aklından geçenleri okumaya kadar uzanır. % 55
EDİTÖR YAYINEVİ
Bu bakış açısında anlatıcı; olay örgüsünün bütün yükünü üstlenen asıl kah-
raman olabileceği gibi, daha da geri planda yer almış kahramanlardan biri de % 25
olabilir.
Bu anlatıcı dış dünyada olup bitenleri, sadece gözlemek/izlemekle yetinir. İkin-
ci aşamada da gözlemlerini tarafsız bir gözle okuyucuya nakleder. % 20
Buna göre aşağıdaki metinlerden hangisi %55’lik dilimde bahsedilen bakış açısıyla ka-
leme alınmıştır?
A) Bu Nihat eskiden böyle değilmiş. Annesi de böyle değilmiş söylediklerine göre, dokunsan
kırılacak türden, dağ lalesi gibi incecik bir kadınmış. İşte, pazar yerine bakan o geniş avlulu
evde yaşarken babaları olacak adam günün birinde birdenbire bırakıp gitmiş bunları.
B) Ben bir ağacım, çok yalnızım. Yağmur yağdıkça ağlıyorum. Allah rızası için kulak verin şu
anlatacaklarıma. Kahvelerinizi için, uykunuz açılsın, bana cin gibi bakın da size niye bu
kadar yalnız olduğumu anlatayım.
C) Balkondaki birlikteliğimiz ayrılığı besliyordu kuşkusuz. Susuyorduk. Dalıp gitmeler, birbiri-
mize doğru eriyip akarcasına gülümsemeler sözlerden daha anlamlıydı...
D) Hasan bir şey düşünmeden ilerliyordu. Ne evde kendisinin dönmesini bekleyen küçük kar-
deşi ne de nahiye merkezinde hizmetçilik yapan anası bu anda aklında değildi.
E) O balkonlardan birinde sen varsın. Caddedeki bağırsak gurultusunu boğan ve giderek alış-
kanlığa dönüşen alkışlara aldırmadan hâlâ çay dolduruyorsun bana.
HİKÂYEDE PLAN Düğüm: Olayın bütün yönleriyle anlatıldığı en geniş bölümdür.
Olay örgüsündeki çatışma, gerilim ve merak duygusu düğüm
Hikâyenin planı da diğer yazı türlerinde olduğu gibi üç bölümden
oluşur; bu bölümler serim, düğüm ve çözüm bölümleridir. bölümünün sonunda en yüksek düzeye ulaşır.
Serim: Hikâyenin giriş bölümüdür. Bu bölümde olayın geçtiği Çözüm: Hikâyenin sonuç bölümü olup çatışmanın çözüldüğü,
çevre veya kişiler ana hatlarıyla tanıtılarak olaya giriş yapılır. merak duygusunun sonuçlandığı ve olayların bir sonuca bağ-
landığı bölümdür.
