Page 46 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 46

46                          [  HİKÂYEDE ANLATIM BİÇİMLERİ VE TEKNİKLERİ  ]
         5                                       7  Öyküleyici anlatım, olay hikâyelerinde çok-
            I.  Hikâyedeki kahramanların karşılıklı ko-
               nuşmalarına dayanan anlatım tekniğidir.   ça başvurulan bir anlatım biçimidir. Bu an-
                                                    latım biçiminde amaç okuyucuyu bir olayın
               (Monolog)
                                                    içinde yaşatmaktır. Okur olayın içine çekile-
            II.  Yazarların anlattıklarının şimdiki zama-  rek kurgunun bir parçası hâline gelir.
               nından ayrılarak geçmişe gitmesi. (Ge-
               riye Dönüş)                          Aşağıdaki  metinlerin  hangisinde  sözü
                                                    edilen  anlatım  biçimine  başvurulmuş-
            III. Kahramanın  içsel  konuşmalarının  art   tur?
               arda  ve  düzensiz  bir  biçimde  verildiği
               teknik. (Bilinç Akışı)               A)  Kötülük;  iradenin  mutlak  kilitlenişine,
         6  Gazete  dediğiniz  de  aklıma  geldi:  Nermin YAYINEVİ
                                                       kötümserlik ise o kilitlenmeye malzeme
            IV. Yazarın; kahramanların akıllarından ge-  taşımaya  işaret  eder.  Kötülük  doğası
               çeni, içlerinden geçirdiklerini yansıtma-  gereği  eylem  alanını  tamamen  yaklaş-
               sı. (İç Çözümleme)                      tırmaya,  bireyi  ve  biricikliği  yok  etme

            Hikâyede kullanılan anlatım teknikleri ile   üzerinden  yokluk  alanını  genişletmeye
            ilgili yukarıdaki açıklamalardan hangisi   yararken kötümserlik de iradeyi sönük-
            yay ayraç içinde verilen kavramla uyuş-    leştirip eylem alanını kısıtlamaya çalışır.
            mamaktadır?                             B)  İnsanın yaratma içgüdüsünün doğrudan
                                                       merhametten çıktığını anlamak için ya-
            A) Yalnız I         B) Yalnız III          ratanların  yarattıklarını  esirgemelerine,
        EDİTÖR                                      C)  Şefkat deyince akla ilk anne gelir bütün
                                                       gözü gibi korumalarına, ona yönelik her
            C) I ve IV
                                D) I ve II
                                                       türden tehdide göğüs germelerine bak-
            E) III ve IV
                                                       mak kâfidir.
                                                       kültürlerde  çünkü  baktığında  kendisini
            yemeğe bekler beni... müsaadenizle. Espri
                                                       görene aittir bu duygu. Baktığına bakar-
            yaparak kurtulamazsın; koltukta söz verdin.
                                                       ken kendini görmektir şefkat.
            Vazgeçiyorum;  bütün  insanlığın  önünde
            eğilerek özür diliyorum; beni yanlışlıkla çı-
                                                    D)  Bir  varoluş  biçimidir  aidiyet  ve  kendi
            kardılar sahneye. Ben yoldan geçen... Bü-
                                                       varoluşumuza  aidiz  öncelikle.  Bir  olu-
            tün sorumluluk sende. Hayır değil. Benden
            paso; çocuk da daha altı yaşını doldurmadı
                                                       kültüre, insana, bir duyguya ait olmak...
            biletçi amcası. Evet çocuklar da bekliyor.
                                                       Her durumda güven verir aidiyet, hayata
                                                       oradan  bakabileceğin  bir  sabit  olduğu
            Bir hikâyeden alınan yukarıdaki metinde    şa, bir zaman dilimine, bir mekâna, bir
            aşağıdaki anlatım tekniklerinden hangi-    için...
            sinin ön planda olduğu söylenebilir?    E)  Sabah erkenden uyanmış, kalın bir tor-
                                                       baya hastanede lazım olabilecek eşya-
            A) Diyalog          B) Özetleme            larını  koymuş,  diğer  elindeki  sarı,  eski
            C) Bilinç akışı     D) İroni               bir  bareti  de  aynı  torbaya  sığdırmaya
            E) Geriye dönüş                            çalışıyordu. ‘‘Onu almasan.’’ dedim.

         Betimleyici Anlatım                     HİKÂYEDE ANLATIM TEKNİKLERİ
         Betimleme  nesnelerin,  varlıkların,  belirgin  özelliklerini  tanıtıp   Diyalog Tekniği
         göz önünde canlandırmaktır. Bu anlatımda okuyucunun çeşitli   Hikâye kahramanlarının karşılıklı konuşmalarına dayanan anla-
         duyularına seslenilerek okuyucuya anlatılan varlıkla ilgili izlenim   tım tekniğidir. Diyalog tekniği sayesinde olaylar akıcılık kazanır.
         kazandırmak amaçlanır. Bu amacın gerçekleşmesi için titiz bir
         gözlem gerekir. Gözlem sırasında ayırt edici özelliklerin anlatıl-  Bu  teknik  uygulanırken  hikâyedeki  kahramanların  yaşadıkları
         masına özen gösterilir. Betimleyici anlatımda sıfatlardan bolca   yerin ağız özellikleri, kişilerin sosyal statüleri göz önünde bu-
         yararlanılır.                           lundurulmalıdır.
   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51