Page 46 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 46
46 [ HİKÂYEDE ANLATIM BİÇİMLERİ VE TEKNİKLERİ ]
5 7 Öyküleyici anlatım, olay hikâyelerinde çok-
I. Hikâyedeki kahramanların karşılıklı ko-
nuşmalarına dayanan anlatım tekniğidir. ça başvurulan bir anlatım biçimidir. Bu an-
latım biçiminde amaç okuyucuyu bir olayın
(Monolog)
içinde yaşatmaktır. Okur olayın içine çekile-
II. Yazarların anlattıklarının şimdiki zama- rek kurgunun bir parçası hâline gelir.
nından ayrılarak geçmişe gitmesi. (Ge-
riye Dönüş) Aşağıdaki metinlerin hangisinde sözü
edilen anlatım biçimine başvurulmuş-
III. Kahramanın içsel konuşmalarının art tur?
arda ve düzensiz bir biçimde verildiği
teknik. (Bilinç Akışı) A) Kötülük; iradenin mutlak kilitlenişine,
6 Gazete dediğiniz de aklıma geldi: Nermin YAYINEVİ
kötümserlik ise o kilitlenmeye malzeme
IV. Yazarın; kahramanların akıllarından ge- taşımaya işaret eder. Kötülük doğası
çeni, içlerinden geçirdiklerini yansıtma- gereği eylem alanını tamamen yaklaş-
sı. (İç Çözümleme) tırmaya, bireyi ve biricikliği yok etme
Hikâyede kullanılan anlatım teknikleri ile üzerinden yokluk alanını genişletmeye
ilgili yukarıdaki açıklamalardan hangisi yararken kötümserlik de iradeyi sönük-
yay ayraç içinde verilen kavramla uyuş- leştirip eylem alanını kısıtlamaya çalışır.
mamaktadır? B) İnsanın yaratma içgüdüsünün doğrudan
merhametten çıktığını anlamak için ya-
A) Yalnız I B) Yalnız III ratanların yarattıklarını esirgemelerine,
EDİTÖR C) Şefkat deyince akla ilk anne gelir bütün
gözü gibi korumalarına, ona yönelik her
C) I ve IV
D) I ve II
türden tehdide göğüs germelerine bak-
E) III ve IV
mak kâfidir.
kültürlerde çünkü baktığında kendisini
yemeğe bekler beni... müsaadenizle. Espri
görene aittir bu duygu. Baktığına bakar-
yaparak kurtulamazsın; koltukta söz verdin.
ken kendini görmektir şefkat.
Vazgeçiyorum; bütün insanlığın önünde
eğilerek özür diliyorum; beni yanlışlıkla çı-
D) Bir varoluş biçimidir aidiyet ve kendi
kardılar sahneye. Ben yoldan geçen... Bü-
varoluşumuza aidiz öncelikle. Bir olu-
tün sorumluluk sende. Hayır değil. Benden
paso; çocuk da daha altı yaşını doldurmadı
kültüre, insana, bir duyguya ait olmak...
biletçi amcası. Evet çocuklar da bekliyor.
Her durumda güven verir aidiyet, hayata
oradan bakabileceğin bir sabit olduğu
Bir hikâyeden alınan yukarıdaki metinde şa, bir zaman dilimine, bir mekâna, bir
aşağıdaki anlatım tekniklerinden hangi- için...
sinin ön planda olduğu söylenebilir? E) Sabah erkenden uyanmış, kalın bir tor-
baya hastanede lazım olabilecek eşya-
A) Diyalog B) Özetleme larını koymuş, diğer elindeki sarı, eski
C) Bilinç akışı D) İroni bir bareti de aynı torbaya sığdırmaya
E) Geriye dönüş çalışıyordu. ‘‘Onu almasan.’’ dedim.
Betimleyici Anlatım HİKÂYEDE ANLATIM TEKNİKLERİ
Betimleme nesnelerin, varlıkların, belirgin özelliklerini tanıtıp Diyalog Tekniği
göz önünde canlandırmaktır. Bu anlatımda okuyucunun çeşitli Hikâye kahramanlarının karşılıklı konuşmalarına dayanan anla-
duyularına seslenilerek okuyucuya anlatılan varlıkla ilgili izlenim tım tekniğidir. Diyalog tekniği sayesinde olaylar akıcılık kazanır.
kazandırmak amaçlanır. Bu amacın gerçekleşmesi için titiz bir
gözlem gerekir. Gözlem sırasında ayırt edici özelliklerin anlatıl- Bu teknik uygulanırken hikâyedeki kahramanların yaşadıkları
masına özen gösterilir. Betimleyici anlatımda sıfatlardan bolca yerin ağız özellikleri, kişilerin sosyal statüleri göz önünde bu-
yararlanılır. lundurulmalıdır.