Page 96 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 96

96                                                  [  SIFATLAR (ÖN ADLAR)  ]
         15  Kara gökler kül rengi bulutlarla kapanık;  17  Kardır yağan üstümüze geceden
            Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar.  Yağmurlu, karanlık bir düşünceden
            İn cin uykuda yalnız iki yoldaş uyanık;   Ormanın uğultusuyla birlikte

            Biri benim, biri de serseri kaldırımlar.  Ve dörtnala dümdüz bir mavilikte
            Yukarıdaki dörtlükte;                   Kar yağıyor üstümüze inceden
            I.  Niteleme sıfatı                     Yukarıdaki şiirde yer alan aşağıdaki söz-
            II.  Sayı sıfatı                        cüklerden  hangileri  hem  niteleme  hem
            III. Belgisiz sıfat                     de belirtme sıfatı almıştır?
        EDİTÖR YAYINEVİ
            türlerinden  hangileri  örneklendirilmiş-  A)  geceden - inceden
            tir?                                    B)  uğultusuyla - dümdüz
            A) Yalnız I   B) I ve II   C) I ve III  C)  düşünceden - üstümüze
                  D) II ve III   E) I, II ve III    D)  birlikte - inceden
                                                    E)  düşünceden - mavilikte













         16  Fakat yine üzülme, müsterih   ol;
                               I                 18  Aşağıdaki  şiirlerden  hangisinde  hem
            Kabirde böceklere ezberletirim güzelliğini  belgisiz sıfat hem de işaret sıfatı kulla-
            Ve neden   sonra                        nılmıştır?
                II
                                                    A)  Alnı işleyerek düşünceler
            Tekrar duyduğun   gün sesimi gökkubbede    Gözyaşı düşer zambaklara
                     III
                                                    B)  Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?
            Hatırla ki mahşer   günüdür
                      IV                               Benim mi Allah’ım bu çizgili yüz?
                                                    C)  Hadi şimdi çık sokaklara
            Ortalığa düşmüşüm   seni arıyorum.
                       V                               Dağıt sıkıntını çarşı pazar
                                                    D)  Sızmaz damla damla dudaklara
            Bu şiirde altı çizili sözcüklerden hangisi   Kalbin kaynağından bu heceler
            sıfat olarak kullanılmıştır?
                                                    E)  Bir gün gelir geçer bu geceler
            A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V       Tırtıllar tırmanır yapraklara

         İşaret Sıfatları: Adları işaret ederek belirten ve adların yerlerini   Küçültme Sıfatları
         bildiren  sıfatlardır.  Adlara  “Hangi?”  sorusunu  yönelttiğimizde   Küçültme sıfatları “-ce, -msi, -cik, -mtırak” gibi eklerle oluşturu-
         işaret sıfatları bu soruya yanıt verir.   lur. Bu ekleri alan sıfatların anlamında daralma ya da küçülme
                                                 meydana gelir.
         Pekiştirme Sıfatları
         Sıfat görevindeki sözcüğe ön ek olarak “m, p, r, s” ünsüzlerinden   Adlaşmış Sıfat
         uygun olanı getirilir ve sıfatın anlamı güçlendirilerek pekiştirme   Niteleme sıfatları çekim eki aldığında veya sıfatın önündeki isim
         sıfatları oluşturulur. Sıfatların arasına “mı, mi, mu, mü” soru eki   düşüp sıfat tek başına kullanıldığında adlaşır. Bu tür kelimelere
         getirilerek de pekiştirme sıfatları oluşturulabilir.  adlaşmış sıfat denir.
   91   92   93   94   95   96   97   98   99   100   101