Page 99 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 99

[  MASAL/FABL  ]                                                         99


         13                                      14









                     Birisi bir mâh-rûyı gözledi
                     Yolını kodı vü anı istedi
                     Birini bir dağ başında kurt yidi
        EDİTÖR YAYINEVİ
                     Birisi ben giru dönerem didi
                     Kimi sayru oldı vü kaldı girü
                     Kimisi varmadı hiç ilerü
                 GÜLŞEHRİ  MANTIKU’T-TAYR  (Kuşlar, Süleyman’ın haberci   Bir horoz inci bulur, kuyumcuya gider:
                     Yüz bin er yolda cân virmiş henüz
                     Bilmedi biri ki nedür bu rumûz


                                                     “Al, şuna bak, der,
                     kuşu  Hüthüt’ten  müşkülle-
                                                     Fakat sen bana bir avuç mısır ver,
                     rini  sorarlar.  Hüthüt  onlara
                                                     benim işime o yarar.”
                     “değme kişinin eremeyeceği
                                                     Bir cahile kitap miras kalır
                     menzile”  doğru  sonsuz  bir
                     yolda,  bir  “rehber”in  peşine
                                                     komşusu kitapçıya gider:
                     düşerek  ve  kendilerini  feda
                                                     Bak, ne güzel kitap, der
                     etmeyi göze alarak uçmala-      Adam kitabı alır,
                     rını salık verir. Kendi de ön-  fakat sen bana on kuruş ver,
                     lerine düşer.)                  benim işime o yarar.”
            Görseldeki parçada fabl türünün aşağı-
            daki  özelliklerinin  hangisinden  yararla-  Fabl türündeki bir eserden alınan yuka-
            nılmıştır?                              rıdaki metinle ilgili olarak;
            A)  Her olay gibi fabldaki olay da bir zaman   I.  Teşhis ve intak sanatı vardır.
               diliminde geçer.                     II.  Didaktiklik ön plandadır.
            B)  Fabllarda kronolojik zaman kullanılır.  III. Zaman belirlidir.
            C)  Fabllarda yer alan hayvanlar, kendi te-
               mel özelliklerini korumakla birlikte insa-  IV. Ulusal bir konu işlenmiştir.
               na ait bazı özellik ve değerleri üstlenir.  yargılarından hangileri söylenemez?
            D)  Olaylar genellikle bilindik mekânlardadır.
            E)  Tasvir  yapılmaz  ancak  mekân  çok  iyi   A) I ve II   B) I ve III   C) II ve III
               verilir.                                   D) II ve IV   E) III ve IV


         Masalın Bölümleri                       Düğüm: Kahramanların başından geçen ve ders verici nitelikteki
         Masallar; döşeme, serim, düğüm, çözüm ve dilek olmak üzere   asıl olay anlatılır.
         beş bölümden oluşur:                    Çözüm: Olay, bir sonuca bağlanır. İyiler kazanır, kötüler kaybeder.
         Döşeme:  Masalın  başlangıç  bölümüdür.  Bu  bölümde,  konuyla
         ilgili olmayan tekerlemeler vardır.     Dilek: İyi dileklerle masal sonlandırılır.
         Serim: Kahramanlar tanıtılarak olaya giriş yapılır.
   94   95   96   97   98   99   100   101   102   103   104