Page 70 - matematik-antrenoru-1-21
P. 70

64                                                                          Ondalıklı Sayılar


                  Dev�rl� ondalık kesr� rasyonel sayıya dönüştürürken; sayının tamamı v�rgül yokmuş g�b� yazılır. Bu sayıdan
                  devretmeyen kısım çıkarılır. Paya yazılır. Daha sonra paydaya bu sayının v�rgülden sonrak� kısmı �ç�n devreden
                  sayı kadar 9, devretmeyen sayı kadar 0 yazılır.
                                                              −
                       Örnek    ab,cde =  abcde abc−  0,125 =  125 12  =  113
                                           990              900    900
                                                         123 1   122
                                                             −
                                                    1,23 =     =    gibi
                                                           99    99
                  Ondalıklı kes�rlerde toplama ve çıkarma �şlem� yapılırken, sayıların v�rgüller� alt alta gelecek şek�lde yazılır.
                  Daha sonra tam sayılardak� toplama �şlem� yapılır.
                           x10 DATA YAYINLARI
                       Örnek    11,45 17 2,5+  +   �şlem� yandak� g�b� yapılır.  11,45  V�rgüller alt alta gel�r.

                                                                       17,00
                                                                     +  2,50
                       Örnek    50,19 36,2−   �şlem�n� yapalım.        30,95
                                  50,19                                          Toplamaya tam sayılardak�
                                                                                 g�b� en sağdan başlanır.
                                -  36,20
                                  13,99

                  Ondalıklı kes�rlerde çarpma yapılırken, v�rgüller yokmuş g�b� �şlem yapılır. İşlem�n sonucu bulunduktan sonra
                  çarpılan sayılardak� v�rgülden sonrak� basamak sayıları toplanır. Çarpmanın sonucuna koyulacak v�rgül bu
                  toplam sayıya göre yerleşt�r�l�r.
                       Örnek    3,5x2,36  �şlem�n� yapalım.

                                  3,5    V�rgülden sonra toplam üç basamak var
                                x  2,36
                                  210
                                 105
                               +  70
                                8,260     Üç basamaktan sonra v�rgül koyulur.  Yan� cevabımız 8,260 olur.

                  Ondalıklı b�r sayıyı 10 �le çarptığımızda v�rgül 1 basamak sağa, 100 �le çarptığımızda 2 basamak sağa kayar.

                  1,3x10 = 13
                  1,47x100 = 147 olur.


                  Ondalıklı kes�rlerde bölme �şlem� yapılırken; v�rgüller kaldırılarak �şlem yapılır. V�rgüller kaldırılırken �se her �k�
                  sayıdak� v�rgüller� eş�t sayıda kaydırarak ortadan kaldırın.
                    3,2 : 0,4                      3 : 0,04
                                                           x100
                    3,2  =  32  =  8 olur.          3  =  300  = 75
                    0,4   4                        0,04   4
                           x10                             x100

                     Pay �le payda aynı sayı �le çarpılarak v�rgül kaydırılır.
                  →  Ondalıklı b�r sayı 10’a bölündüğünde v�rgül b�r basamak sola, 100’e bölündüğünde 2 basamak sola …
                     kaydırılır.

                       Örnek   12,5  =  1,25
                                10
                               12,3  =  0,123
                               100
   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75