Page 151 - 10_tarih_ogretmenin

KLASİK ÇAĞDA OSMANLI TOPLUM DÜZENİ 149

Çifthane
ˇ Çifthane sistemi üç elemandan oluşur. Bunlar;
F
Köylü hane halkı → hane
Bir çift öküz → çift
F
F
Bu ikisinin birlikte işleyebileceği arazi (miri arazi)
→ çiftliktir.
ˇ Bu üç elemanın oluşturduğu çift-hane birimi Osmanlı
tarım ekonomisinde bir tarımsal üretiminin nasıl yapıl-
dığını gösterir. Osmanlı’da Çiftçiler
ˇ Çifthane sisteminde; ailenin emeği, bir çift öküz ve işlenen arazi olmak üzere bir üretim
arazi birimi oluşturuldu.
ˇ Bu birimde hane halkı vergilendirmede esas sayılırdı.

ˇ İşlenen toprağın mülkiyeti devlete ait olduğundan hane halkının elindeki araziyi satması,
hibe veya vakfetmesi yasaktı. YAYINEVİ
ˇ Tahrir defterleriyle kayıt altına alınan bu arazileri işleyenlerden “çift resmi” adı altında
vergi alınırdı.
ˇ Çifthane sistemi sayesinde;
F
Devletin toprak veya reaya üzerinde kontrolü sağlandı.
Zirai üretimin sürdürülmesi garanti altına alındı.
F
Çiftliklerin dağılması, tarlaların bağ bahçe haline gelmesi engellendi.
F
F
Üretim faaliyetlerinin belirli kişilerde toplanmasının önüne geçilerek feodal beylerin
oluşması engellendi.
NOT EDİTÖR
F Osmanlı devleti tarımsal üretim faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya yönelik ön-
lemler aldı.
F İşlediği toprağını hiç bir mazeret bildirmeden terk ederek başka yerlere göç eden
veya başka işlerle uğraşmaya başlayan kısacası arazisini üç yıl boş bırakan kimseler-
den “çiftbozan resmi” adı altında bir vergi alındı.

LONCA TEŞKİLATI

ˇ Osmanlı Devleti’nin anlayışında halkın ihtiyaçlarının ülke içinden veya dışından karşılanması
vardır.
ˇ Bu anlayışla devleti yönetenler ekonomik hayatı düzenlerken belirli ilkelere göre hareket
ederlerdi.
ˇ Bunların en önemlisi halkın refahını sürekli kılmak için öncelikle piyasalarda istenilen kalite-
de uygun fiyata yeterli ürün bulundurma politikası olan “iaşecilik” ilkesinin uygulanmasıydı.
ˇ Osmanlı Devleti’nde, ziraat dışındaki üretim Lonca Teşkilatı’nın gözetiminde yapılırdı.