Page 121 - 11_biyoloji_ogretmenin

İNSAN FİZYOLOJİSİ 119
ˇ 1. Kabuk (Korteks): Böbreğin en dış kısmı olup bir zarla bağ dokudan korunur. İdrar oluşu-
munu sağlayan yapıların çoğu bu bölümde yer alır.
Kabuk Nefron
Kabuk
Piramit Medulla
Atar Toplayıcı
damar kanal
Toplar
damar Havuzcuk

YAYINEVİ
Üreter
Üreter

Böbreğin Yapısı
ˇ 2. Öz Bölgesi (Medulla): Kabukla havuzcuk arasında kalan kısım olup burada idrarın havuz-
cuğa taşınmasını sağlayan idrar toplama kanalları bulunur. Bu kanallar bir araya gelerek
piramit görünümlü demetler oluşturur. Bunlara malpighi piramitleri denir.
ˇ 3. Havuzcuk (Pelvis): İdrarın ortasında kalan boşluk olup idrarın toplanarak üretere çıka-
rıldığı bölümdür.

EDİTÖR
Nefron

ˇ Böbrek nefron adı verilen mikroskobik birimlerden oluşur. Nefron aynı zamanda böbreğin
idrar oluşumunu gerçekleştiren fonksiyonel yapı birimidir. Yetişkin bir insanda her bir
böbreğin 1 milyon nefronu bulunur.

ˇ Nefronlar böbreğin kabuk ve öz bölgelerinde bulunmaktadır. Bir nefron glomerulus kılcal-
ları, bowman kapsülü, proksimal tüp, henle kulpu ve distal tüp kısımlarından oluşur.

ˇ Nefronun böbreğin kabuk kısmında kalan bölgesinde bowman kapsülü ve kılcal damarlardan
oluşan glomerulus bulunur. Bowman kapsülü, glomerulus kılcallarını saran yapıdır. İki yapıya
birlikte malpighi cisimciği denir. Glomerulusta kanın süzülmesiyle oluşan süzüntü bowman
kapsulüne geçer ve buradan da nefron kanalıyla taşınmaya başlar.
ˇ Proksimal tüp: Bowman kapsülünün devamı olan nefron kanalcığı olup, kabuk bölgesinde
bulunur. Besinlerin en yoğun emildiği yerdir.
ˇ Henle kulpu: Öz bölgesindedir. Uzunluğu canlıların yaşama ortamına göre değişir. Mineral
ve su emilimi gerçekleşir.
ˇ Distal tüp: Henle kulpunun tekrar kabuk bölgesine çıkmasıyla distal tüp meydana gelir.
Burada salgılama, mineral ve su emilimi olur.
ˇ İdrar toplama kanalı: Distal tüp, kendisinden geniş olan idrar toplama kanalına bağlanır.
Bu kanalda kılcal damar yoktur. Su, mineral ve üre emilimi olur.