Page 124 - 11_biyoloji_ogretmenin
P. 124
122 İNSAN FİZYOLOJİSİ
Böbreğin Görevleri
ˇ Böbrekler kandaki yabancı maddeleri süzerek sadece idrar oluşturmaz. Bunun dışında böb-
rekler;
Kandaki ürenin fazlasını uzaklaştırır.
F
Vücudun su ve mineral dengesini korur.
F
Uzun süreli açlık durumlarında amino asitlerden ve yağ asitlerinden glikoz dönüşümü-
F
nü sağlayarak kan şekerini dengeler.
YAYINEVİ
F
Kan hücrelerinden alyuvar yapımının düzenlenmesinde görev alır.
F
Kanın pH’ının sabit tutulmasını sağlar.
NOT
Kanda su miktarı azaldığı zaman ADH, distal hücrelere etki ederek suyun geri emilimi
sağlanır. Distal tüp hücrelerinde üre emilmediği için burada üre yoğunluğu artar. Kanda
ADH miktarı artar, kusma ve aşırı terleme olur. Aldosteron hormonu Na ve su emilimini
sağlar. Potasyum atılımını hızlandırır.
Homeostazinin Sağlanmasında Böbreklerin Rolü
ˇ Vücudun kararlı bir iç denge halinde tutulmasına homeostazi (iç denge) denir. Homeostazinin
EDİTÖR
korunması sağlıklı bir yaşam için önemlidir. Bunun sağlanması için çeşitli sistem ve organlar
birlikte iş görür. Bunların başında böbrekler, deri, akciğer, sindirim sistemi organları ve
karaciğer gelir.
ˇ Böbrekler, su ve mineral dengesini sağlamakta, kan basıncını ayarlamakta, üre, ürik asit,
amonyak, kreatin gibi zararlı atıkları vücuttan uzaklaştırmakta görevlidir. Kanın pH’ının
sabit tutulmasını da sağlar.
Bunun yanı sıra;
ˇ Karaciğer; zehirli NH ’ü az zehirli üreye, alkol gibi zararlı maddeleri de daha az zararlı
3
maddelere çevirir.
ˇ Deri; terleme ile vücudun su ve tuz dengesini sağlarken aynı zamanda vücut ısısını ayarlar.
ˇ Akciğer; kandaki CO ’yi uzaklaştırarak hem kanda oksijen taşınmasını, hem de kanın
2
pH’nın sabit tutulmasında etkili olur.
ÜRİNER SİSTEM RAHATSIZLIKLARI
Böbrek Taşları
ˇ Böbreğin havuzcuk kısmında oluşan böbrek taşları idrar yollarından aşağıya doğru ilerledikçe
çok şiddetli ağrılara neden olur.