Page 67 - 11_kimya_ogretmenin

SIVI ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK 65
F
Hidrojen bağı, iki molekül arasındaki en etkin etkileşim türüdür.
Aralarında hidrojen bağı oluşan moleküller birbiri içinde daha fazla çözünür.
F
ˇ Apolar moleküller ve soy gaz atomları arasında indüklenmiş dipol - indüklenmiş dipol etki-
leşimleri (London kuvvetleri) oluşur.
F 2 2 2 2 4 4 6 6
He, Ne, H , Cl , I , CO , CCl , CH ve C H gibi tanecikler apolardır. Bu atom ve
moleküller arasında London etkileşimleri oluşur.

F
London kuvvetleri, apolar molekül veya atomların birbiri içinde çözünmesini sağlar.
ˇ İyonik bir bileşik ile polar molekül arasında iyon - dipol etkileşimi oluşur.

KCl - H O ve NaCl - H O arasında oluşan iyon - dipol etkileşimi ile iyonik katının suda
F 2 2
çözünmesi gerçekleşir.

ˇ İyonik bir bileşik ile apolar molekül veya soy gaz atomları arasında iyon - indüklenmiş dipol
etkileşimleri oluşur. YAYINEVİ
F 4 2 6 6
NaCl - CCl ve MgBr - C H arasında iyon - indüklenmiş dipol etkileşimleri gerçekle-
şir. Bu etkileşimler çok zayıf olup çözünme yok denecek kadar azdır.

EDİTÖR
ˇ Polar bir molekül ile apolar bir molekül veya atom arasında dipol - indüklenmiş dipol etki-
leşimi gerçekleşir.
F H O - O , H O - C H ve C H OH - He arasında iyon - indüklenmiş dipol etkileşimle-
2
2
5
6
2
6
2
ri oluşur. Bu etkileşimler çok zayıf olup çözünmenin gerçekleşmediği kabul edilir.
Aşağıdaki moleküller arasında oluşan en etkin etkileşim türünü yazınız.
a. NH - HF c. H O - Ne e. KBr - C H 6
2
6
3
b. I - CCl 4 d. NaI - H O f. HCl - CH Cl
2
2
3
ÇÖZÜM
a. NH - HF: Hidrojen bağı
3
b. I - CCl : London kuvveti
2
4
c. H O - Ne: Dipol - indüklenmiş dipol etkileşimi
2
d. NaI - H O: İyon - dipol etkileşimi
2
e. KBr - C H : İyon - indüklenmiş dipol etkileşimi
6
6
f. HCl - CH Cl: Dipol - dipol etkileşimi
3