Page 102 - 12_biyoloji_ogretmenin
P. 102

100                                                         BİTKİ BİYOLOJİSİ
          BİTKİLERDE HAREKET


          »   Canlıların en önemli ortak özelliklerinden biri içten ve dıştan gelen uyaranlara tepki
             göstermeleridir.

          »   Bitkiler, hayvanlar gibi kas ve sinirleri olmadığı için aktif yer değiştiremez. Yalnız
             yönelim (tropizma) ve nasti (ırganım) hareketleri görülür.


          a. Tropizma Hareketleri
                                                  YAYINEVİ

          »   Uyaranın  yönüne  bağlı  olarak  gerçekleşir.  Bitkinin  büyüyen  kısımlarının  uyarana
             doğru ya da uyarana ters olan tarafa doğru yönelmesi durumudur.



          Özellikleri

          »   Bu hareketlerde uyaranın yönü önemli olup yönelme uyarana doğru ise pozitif (+),
             zıt yöne ise negatif (-) tropizma olarak adlandırılır.
          »   Bu tür hareketler özellikle oksin hormonunun etkisiyle gerçekleşir.

          »   Tropizm, bitkinin büyüyen kısımları olan sürgün ucu ve kök ucu gibi yapılarda gözlenir.
                      EDİTÖR
          »   Altı çeşit tropizma olayı olup bunlar uyaranın çeşidine göre isimlendirilir.
          »   Işık, yer çekimi, dokunma, kimyasal madde, yaralanma ve su uyaranlardandır.
          »   Belirtilen uyaranlar oksinin asimetrik dağılımını sağlayarak tropizma hareketlerine
             neden olur.





                                                                Gübre       Tuz
                Işık      X                       Kökte pozitif
                                                  geotropizm
                                                  Bezelye
                               Y                  Gövdede negatif
                                                  geotropizm



            Uyarının yönüne bağlı olarak
             gerçekleşen hareketlere     Yer çekiminin kök ve   Kimyasalların yönelmeye
             tropizma denir. Bitkilerin   gövde yönelimine etkisi        etkisi
            gövdeleri pozitif, kökleri ise
           negatif fototropizm gösterir.
   97   98   99   100   101   102   103   104   105   106   107