Page 104 - 12_biyoloji_ogretmenin

102 BİTKİ BİYOLOJİSİ
c. Fotoperiyodizm

» Bitkilerin gün uzunluğuna bağlı olarak gelişim göstermelerine fotoperiyodizm (kısa-
ca bir organizmanın gün uzunluğunu saptayabilmesi), gelişim gösterdikleri evre ise
fotoperiyot olarak adlandırılır.

» Fotoperiyot, bitkilerde büyüme, gelişme, çiçeklenme, yaprakların dökülmesi ve dur-
gunluk döneminin başlaması gibi fizyolojik olayları etkiler. Yine gün uzunluğu, bazı
bitkilerin dünya üzerindeki yayılışını da belirler. Bu nedenle fotoperiyodizm bazı
YAYINEVİ
bitkilerin yayılış alanlarını sınırlayan bir faktördür.
» Fotoperiyot hayvanları da etkiler. Hayvanlar aleminde gün uzunluðu; kýþ uykusuna
yatma, yaz ve kýþ örtülerinin meydana gelmesi ve üreme aktivitesi gibi mevsimsel
faaliyetleri düzenler.

» Bitkiler fotoperiyot gösterdikleri yılın gün uzunluğuna göre (ışık alma süresi) uzun
gün bitkileri, kısa gün bitkileri ve nötr gün bitkileri olarak gruplandırılır.

1. Uzun Gün Bitkileri Gece

» Ekvator bölgesi gece ve gündüz süresi yıl boyu eşit 18.00 6.00
olup 12 saat gece 12 saat gündüzdür.
EDİTÖR
» Ekvatordan kutuplara doğru gün uzunluğu yılın belirli
vakitlerinde uzar. Öğle

» Günlerin uzun, gecelerin kısa olduğu ilkbahar ve yaz
aylarında yaklaşık 12-19 saat ışık alındığı vakitlerde
gelişim gösteren bu bitkilere uzun gün bitkileri denir.
» Yani Ekvator'dan uzak bölgelerde yaşayan bitkiler ge-
nellikle uzun gün bitkileri olup bu bölgelerde yetişen
kültür bitkileri yalnız gün ışığının yoğun olduğu yaz
mevsiminde çiçeklenir.
» Kısa günlerde çiçeklenme gecikir (arpa, buğday, dere- Uzun gün Kısa gün
bitkileri bitkileri
otu, şeker pancarı, turp, çavdar ve ıspanak).

… … … … … …
… Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden
  
F F
Fotoperiyodizmotoperiyodizmotoperiyodizm
» » Uzun gün bitkilerinde gündüz uzunluğu “kritik gün süresini” aştığı zaman çiçeklen-Uzun gün bitkilerinde gündüz uzunluğu “kritik gün süresini” aştığı zaman çiçeklen-
me olurken, kısa gün bitkilerinde ise gece uzunluğu uzun olduğu zaman çiçeklenme
me olurken, kısa gün bitkilerinde ise gece uzunluğu uzun olduğu zaman çiçeklenme
gerçekleşir.
gerçekleşir.
» » Fotoperiyodik uyarıları yapraklar alır.Fotoperiyodik uyarıları yapraklar alır.