Page 101 - 12_kimya_ogretmenin

ORGANİK BİLEŞİKLER 99
Esterleşme Tepkimesi

1 mol karboksilik asit ile 1 mol alkolün kondenzasyon tepkimesi sonucu 1 mol ester ve
1 mol su oluşur.
H SO
Karboksilik asit + Alkol 2 4 Ester + H O
Kandenzasyon 2
O O

R C OH + R OH H SO 4 R C O R + H O
2
1
2
2
2
1
Ester
H SO
CH C OH + CH OH 2 4 CH C O CH + H O
3 3 3 3 2
O O
H SO
C OH + CH CH OH 2 4 YAYINEVİ 3 2
C O CH CH + H O

2
3
2
=
=
O O
Yer değiştirme Tepkimesi
Ɖ Alkoller H SO ve ZnCI katalizörlüğünde halojen asitleri ile yerdeğiştirme tepkimesi
2
4
2
sonucu alkil halojenürleri oluştururlar. ZnCI 'nin derişik HCI'deki çözeltisine Lucas
2
ayıracı denir.
ZnCI
CH CH OH + HCI 2 CH CH CI + H O
3 2 EDİTÖR 3 2 2
(Lucas ayıracı)
Etil alkol Etilklorür
Yükseltgenme Tepkimesi
Ɖ -OH'ın bağlı olduğu C'da kaç H varsa o kadar yükseltgenir.
o o
Ɖ Primer alkoller 2 defa yükseltgenir. 1 yükseltgenmesi sonucu aldehitler, 2 yükselt-
genmesi sonucu monokarboksilik asitleri oluşturur.

Ɖ Sekonder alkoller 1 defa yükseltgenip ketonları oluşturur.
Ɖ Tersiyer alkoller ise yükseltgenemezler.

O
[O] [O]
R CH OH R C H R COOH
2
Primer alkol Aldehit Monokarboksilik asit