Page 71 - 9_Biyoloji_ogretmenin

HÜCRE 69
II. Büyük Moleküllerin Zardan Geçişi

a. Endositoz

Endositoz

ˇ Hücre zarından geçemeyecek büyüklükte olan maddelerin hücre içine alındığı geçiş yön-
temidir.
ˇ Bu geçişte de enerji ve enzim kullanılır.
ˇ Canlı hücrelerde gerçekleşir. YAYINEVİ

ˇ Hücre zarında meydana gelen çöküntü ve uzantılar ile etrafı çevrilen madde hücre içine
alınır.
EDİTÖR
ˇ Bu esnada hücre yüzeyi azalır. Çünkü hücre zarı kaybı vardır.
ˇ Geçiş sadece dışarıdan içeriye doğru tek yönlü gerçekleşir.

ˇ Hücre içerisine alınacak maddenin etrafı hücre zarı ile kaplanır ve besin kofulu oluşturur.
ˇ Çeperi olan hücreler endositoz yapamaz (bitki, bakteri, arkeler ve mantar hücreleri).

ˇ Endositoz yapan hücrelerde lizozom organeli bulunmak zorundadır.
ˇ Hücrelerde iki çeşit endositoz olayı gerçekleşir:
ˇ Eğer alınan madde katı ise fagositoz, sıvı olarak büyük maddeler alınırsa pinositoz ger-
çekleşir.
ˇ Fagositoz: Zardan geçemeyen büyük moleküllü katı maddeleri yalancı ayak uzantılarıyla
hücre içine alır.

ˇ Fagositozda hücre zarı yüzeyi azalır.
ˇ Hücre içinde besin kofulu oluşur.

ˇ Hücre çeperi olan canlılarda gözlenmez.
Amip, öglena gibi tek hücreli canlıların beslenmesi ve alyuvarların mikropları yok edişi
F
fagositoz yoluyla olur.
ˇ Pinositoz: Hücre zarından geçemeyecek büyüklükteki sıvı moleküllerin hücre zarında
oluşan pinositoz cebiyle hücre zarına alınmasıdır.