Page 68 - 9_Biyoloji_ogretmenin
P. 68

66                                                                     HÜCRE

            b. Osmoz


              ˇ Seçici - geçirgen bir zardan suyun çok yoğun olduğu ortamdan az yoğun olduğu ortama
             geçerek yayılmasına denir.

              ˇ Canlı veya cansız ortamlarda enerji harcanmadan meydana gelir.
              ˇ Osmoz olayında yayılma iki ortam yoğunluğu dengeleninceye kadar devam eder.

                                                  YAYINEVİ


                                X          Y                    X         Y




                    Az yoğun                   Çok yoğun
                    ortam                      ortam


                                              Yarı geçirgen zar
                                  Su X bölmesinden Y bölmesine osmoz ile geçer.
                                  X bölmesindeki su seviyesi düşerken,
                      EDİTÖR
                                  Y bölmesindeki su seviyesi yükselir.

          Osmoz ile İlgili Tavramlar

                                 ˇ  Seçici geçirgen bir zarla ayrılmış iki çözeltinden derişimi yüksek
            Osmotik Basınç      olan, derişimi düşük olana bir emme kuvveti uygular. Bu kuvvete
                                osmotik basınç denir.

                                 ˇ  Hipotonik ortamdaki bir hücre su alarak şişer ve hücre içeriği
            Turgor Basıncı
                                hücre zarına basınç uygular. Bu basınca turgor basıncı denir.


                                 ˇ  Osmotik basınç ile turgor basıncı arasındaki farka emme kuvveti
                                denir.
                               Osmotik Kuvvetler


             Emme Kuvveti            Osmotik Basınç
                                             Osmotik Denge
                                   Emme Kuvveti        Emme kuvveti = Osmotik basınç – Turgor basıncı
                                       Turgor Basıncı


                                                      Zaman
   63   64   65   66   67   68   69   70   71   72   73