Page 28 - 9_edebiyat_ogretmenin
P. 28

26                                                                     HİKÂYE
          HİKÂYEDE PLAN

              ˇ Hikâyenin planı serim, düğüm ve çözüm şeklinde adlandırılan üç bölümden oluşmaktadır. Bu
             bölümlerin özellikleri şunlardır:
              ˇ  Serim: Hikâyenin giriş bölümüdür. Bu bölümde olayın geçtiği çevre veya kişiler ana hatla-
             rıyla tanıtılarak olaya giriş yapılır.
              ˇ  Düğüm: Hikâyenin bütün yönleriyle anlatıldığı en geniş bölümdür. Olay örgüsündeki çatış-
             ma, gerilim ve merak duygusu düğüm bölümünün sonunda en yüksek düzeye ulaşır.
              ˇ  Çözüm: Hikâyenin sonuç bölümü olup çatışmanın çözüldüğü, merak duygusunun sonuçlandığı
             ve olayların bir sonuca bağlandığı bölümdür.

          HİKÂYE TÜRLERİ
              ˇ Hikâye türünün tarihsel gelişimi incelendiğinde karşımıza iki tür hikâye çıkmaktadır. Bu
             türler, olay hikâyesi ve durum hikâyesi olarak adlandırılır.

                                                              Durum Hikâyesi
                       Olay Hikâyesi              YAYINEVİ
               ˇ Bu tarz öykülere klasik vak’a öyküsü de     ˇ Bu tarz öykülere modern öykü de denir.
              denir.
                                                       ˇ Bu öykülerde kişisel ve sosyal düşünce-
                      EDİTÖR
               ˇ Bu tür öykülerde olaylar zinciri, kişi, za-
              man, yer ögesine bağlıdır.              ler, duygu ve hayaller ön plana çıkar.
               ˇ Olaylar serim, düğüm, çözüm bölümlerine     ˇ Hikâye anlatılırken serim, düğüm, çözüm
              uygun olarak anlatılır.                 bölümlerine uyulmaz.

               ˇ Olay, zamana göre mantıklı bir sıralama     ˇ Bu tür öykülerde merak ögesi ikinci plan-
              ile verilir; düğüm bölümünde oluşan me-  dadır. Yazar, günlük hayattan bir kesit
              rak, çözüm bölümünde giderilir. Okuyu-  sunar veya bir insanlık durumunu anlatır.
              cunun hayal gücü geri plandadır.

               ˇ Bu teknik, Fransız sanatçı Guy de Mau-    ˇ Durum öyküsü ünlü Rus edebiyatçı Anton
              passant (Guy dö Mopasant) tarafından    Çehov  tarafından  geliştiridiği  için  bu
              geliştirildiği için bu tür öykülere Mau-  tür öykülere Çehov tarzı öykü de denir.
              passant tarzı öykü de denir.             ˇ Bu  tarz  öykünün  Türk  edebiyatındaki
               ˇ Bu  tarzın  edebiyatımızdaki  en  önemli   temsilcileri  Sait  Faik  Abasıyanık  ve
              temsilcisi  Ömer  Seyfettin’dir.  Ayrıca   Memduh Şevket Esendal’dır.
              Refik  Halit,  Reşat  Nuri,  Yakup  Kadri,
              Orhan  Kemal,  Samim  Kocagöz,  Necati
              Cumalı,  Talip  Apaydın  olay  öyküsünün
              temsilcileri arasındadır.
   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33