Page 45 - 9_fizik_ogretmenin
P. 45

MADDE VE ÖZELLİKLERİ                                                       43



                        Sıvı                  Saf su          Saf su          Saf su
                 Yüzey gerilim katsayısı        g 1             g 2             g 3
                                                                 o
                                                 o
                                                                                 o
                       Sıcaklık                20  C          40  C           60  C
          Tablodaki saf suların yüzey gerilim katsayıları ve sıcaklıkları belirtilmiştir.
          Buna göre g , g , g  nasıl sıralanır?
                         3
                      2
                    1
                                                  YAYINEVİ
             ÇÖZÜM
          Yüzey gerilim katsayısı ile sıcaklık ters orantılı olduğundan g  > g  > g  olur.
                                                             1
                                                                2
                                                                    3
                                                   ÇÖZÜM
                                                F     X'de cam ile sıvı arasındaki adezyon kuvve-
                                                    ti, sıvı molekülleri arasındaki kohezyon kuv-
                                                    vetinden büyüktür. Dolayısıyla cama yakın
                                                    sıvı molekülleri daha fazla çekileceğinden
                                                    iç bükey bir görüntü oluşur.
                                                F     Y'de sıvı molekülleri arasındaki kohezyon
                  X        Y        Z               kuvveti, cam ile sıvı molekülleri arasındaki
           X, Y ve Z borularındaki sıvı yüzeylerinin al-
                      EDİTÖR   adezyon kuvvetinden büyük olduğu için dış
           dığı şekil gösterilmiştir. X'de iç bükey Y'de   bükey bir görünüm almıştır.
           dış bükey ve Z'de düz bir görüntü vardır.
           Bunların sebeplerini açıklayınız.    F   Z'de adezyon kuvveti, kohezyon kuvvetine
                                                    eşittir.



                                                   ÇÖZÜM

                                                    K ve L sıvıları ile, kılcal borular aynı cins
                                                F
                      A
                                      A
                                       2
                       1
                                                    ise (A  < A ) dir.
                                                    (A  = A ) ise ve kılcal borular aynı madde-
                                                    den yapılmışsa L sıvısının kohezyon kuvveti,
                  K sıvısı        L sıvısı      F     1  1  2  2
                                                    K sıvısının kohezyon kuvvetinden büyüktür.
                                                    (A  = A ) ve X, Y aynı sıvılar ise kılcal boru-
                                                F     1   2
           K ve L sıvılarına daldırılan A  ve A  kesitli   lar farklı maddeden yapılmıştır. Buna göre
                                   1
                                        2
           kılcal borulardaki sıvı seviyesi şekillerdeki   A  kesitli kılcal borudaki adezyon kuvveti,
                                                     1
           gibidir.                                 A   kesitli  kılcal  borudaki  adezyon  kuvve-
                                                     2
                                                    tinden daha büyüktür.
           Buna göre sıvı seviyelerinin farklı olmasının
           sebepleri neler olabilir? Açıklayınız.
   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50