Page 111 - 9_kimya_ogretmenin
P. 111
MADDENİN HÂLLERİ 109
Gazları Tanımlayan Özellikler
ˇ Gazlar; basınç, hacim, sıcaklık ve madde miktarına bağlı olarak farklı fiziksel davranış
gösterebilir.
a. Basınç (P)
ˇ Birim yüzeye etki eden kuvvettir.
ˇ Basınç birimleri olarak atmosfer (atm) ve mmHg kullanılabilir.
YAYINEVİ
1 atm = 760 mmHg’dir.
ˇ Atmosferin yeryüzüne uyguladığı basınca atmosfer basıncı denir.
ˇ Atmosfer basıncı barometre ile, kapalı bir kaptaki gaz basıncı manometre ile ölçülür.
ˇ Gaz tanecikleri, bulundukları kabın her noktasına aynı basıncı uygular.
NOT
ˇ Gaz basıncı; birim hacimdeki tanecik sayısı, hızı ve çarpışma sayısı ile doğru orantılıdır.
b. Hacim (V)
EDİTÖR
ˇ Maddenin boşlukta kapladığı yerdir.
ˇ Bir gazın hacmi içinde bulunduğu kabın hacmine eşittir.
ˇ Hacimleri genellikle litre (L) birimi ile ifade edilir.
3
1 L (dm ) = 1000 mL (cm )
3
c. Sıcaklık (t; T)
ˇ Bir maddeyi oluşturan taneciklerin ortalama kinetik enerjileri ile ilgili bir büyüklüktür.
ˇ Termometre ile ölçülür.
ˇ Sıcaklık, Celcius (°C) ve Kelvin (K) birimleri ile ifade edilir.
Celcius cinsinden sıcaklık t, Kelvin cinsinden sıcaklık T sembolü ile gösterilir.
F
Kelvin cinsinden sıcaklığa mutlak sıcaklık denir.
F
F
SI birim sisteminde sıcaklığın birimi Kelvin olup gazlarla ilgili hesaplamalarda Kelvin
birimi kullanılır.
F
Celcius cinsinden sıcaklığa 273 eklenirse Kelvin cinsinden sıcaklık elde edilir.
Kelvin (K) = Celcius ( C) + 273 → T(K) = t ( C) +273
o
o
Sıcaklık arttıkça gaz taneciklerinin hızı ve kinetik enerjisi artar.
F
F
Gazlarda kinetik enerji, mutlak sıcaklıkla doğru orantılıdır. Aynı sıcaklıkta bütün gaz-
ların ortalama kinetik enerjileri eşittir.