Page 150 - tyt_tek_kitap_konu
P. 150

662                                                                               DALGALAR

             X    ÖRNEK   SÖR                               Periyodik  dalga:  Esnek  ortamda  oluşturulan  sabit  fre-
                                                            kanslı dalgalara denir.
                                     ν
                               a
                           K   b                              Titreşim
                                                              doğrultusu
             Şekildeki periyodik dalgaların hızı ν, frekansı f, dalga
             boyu λ ‘dır.                                                     Periyodik dalgalar

             Buna göre,
             I.  λ = 2b                                     Yay Dalgaları
                   2a
             II.  ν =                                       Yay dalgalarında hız, yayı geren kuvvete ve kalınlığına
                   f                                        bağlıdır.
                   ν
             III. b =
                   2f                                           F  F: Yayı geren kuvvet (N)  m   kütlesi
                                                            v =                         m=
             yargılarından hangileri doğrudur?                  µ µ: Birim uzunluğun kütlesi    uzunluk
             A) Yalnız I       B) I ve II      C) Yalnız III  Ɖ   İnce  yaydaki  atmalar  hızlı,  kalın  yaydaki  atmalar
                                                              yavaştır.
                      D) I ve III     E) I, II ve III     YAYINEVİ



                                                            Yansıma

             ˜ ˜Çözüm                                         a)     ν             b)     ν
             Ardışık iki dalga çukuru ya da iki dalga tepesi arası uzak-
                              EDİTÖR
             lığa dalga boyu denir.                                                     ν
                                                                    ν
                     λ
                   b    b      İki kare arasındaki uzaklık b ise   Sabit uca gelen atma  Hareketli uca gelen atma
                 a             dört  kare  arasındaki  uzaklık   ters dönerek yansır.  geldiği gibi yansır.
             K
                               2b’dir.
                                                            Ɖ   Atmaların özellikleri değişmez.

             λ =  2b olur.
                ν
       Fizik  λ =  f  ⇒ν = λ .f 'dir.                       Geçiş
             ν=  2b.f olur.
                                                            a) İnce yaydan gelen atma aynen iletilir. Yansıyan atma
             a ise genliktir. Yani dalga tepesi ya da çukurunun denge   ters dönerek yansır. Yaya gönderilen atma geldiği gibi
             konumuna olan uzaklığıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.   iletilir.
                                                                       ν 1
                                                              ince             kalın     ν  = ν  > ν
                                                                       a   K              1   2  3
                                                                        1      ν
                                                                    a           3
                                                                     2
             Atma: Anlık bir titreşimle oluşturulan kısa süreli dalga-  ince  ν 1  K  a kalın  a  = a  > a 3
                                                                                          1
                                                                                              2
                                                                               3
             lara denir.                                           ν 2  a  K
                                                                    ν 1  1    ν 3
                                                                    a
                                                                                ince
                                                             kalın
                                                            b) Kalın yaydan gelen atma aynen iletilir. Yansıyan atma
                                                                     2
                                                                             a
                                                                   a
                                                            geldiği gibi döner.  K K  3
                                                                    1
                             Baş yukarı atma                     ν ν 2
                                                                  2             ν 3
                                                                    ν 1                ν  = ν  < ν
                                                             kalın  a 2   K   a ince    1   2  3
                                                                               3
                                                                   a 1   K
                                                                 ν 2           ν
                             Baş aşağı atma                                     3      a  = a  < a 3
                                                                                            2
                                                                                        1
                                                                   a 2   K    a 3
   145   146   147   148   149   150   151   152   153   154   155