Page 152 - tyt_tek_kitap_konu

BÖLÜM

10 OPTİK

Işığın yansıma, kırılma, girişim vb. davranışlarını incele- Ɖ Işık şiddeti I olan bir kaynağın
yen fiziğin alt dalına optik denir. K noktasında oluşturduğu ay-
d 1 K dınlanma şiddeti
Ɖ Işığın yapısı fotonlardan oluşmuştur. Işığın hem dalga I
hem de tanecik özelliği vardır. E = Ι
d 2 K d 1 2
Ɖ Işık ışınları kaynaktan çıkarak doğrusal yollar bo- α
yunca yayılır. Yayılan bu ışınlar nesnelere çarptıktan L L noktasında oluşturduğu
sonra gözümüze gelerek cisimleri görmemizi sağlar. aydınlanma şiddeti,
Işık ışınlarının yansıması, kırılması aynı su dalgaları- Ι
nın yaptığı gibidir. Dalgalarla ilgili ν = λ .f ifadesi E = 2 .cos α
L
d
2
ışık için de c = λ .f geçerlidir.
c: Işık hızı
λ: Işığın dalga boyu YAYINEVİ
GÖLGE
f: Işığın frekansı
Işık ışınlarının geçemediği saydam olmayan cisimlerin
arkasında gölge oluşur. Perde üzerinde hiç ışık düşme-
yen bölgeye tam gölge, kaynaktan çıkan ışınların bir kıs-
EDİTÖR
AYDINLANMA mının düşüp bir kısmının düşmediği bölgeye yarı gölge
denir.
Işık şiddeti: Işık kaynağından birim zamanda (1 sani-
yede) yayınlanan ışık enerjisinin bir ölçüsüdür. (Işık kay- Perde
nağından 1 saniyede yayınlanan foton sayısı ile ilgili bir
büyüklüktür.) Noktasal
ışık kaynağı
Sembolü: I Tam
Ι gölge
Birimi: Candela (cd) engel

Işık Akısı: Işık şiddeti I olan bir ışık kaynağından çıkan
ışınların bir yüzeye ne kadarının çarptığı ile ilgili bir ifa- Perde
dedir. Aydınlık
K 1 Yarı gölge
Yarıçapı r olan bir kürenin merkezindeki K Tam gölge
noktasal ışık kaynağının şiddeti I ise, 2
r r
kaynaktan yayınlanan fotonların tamamı
I küre yüzeyine çarpacaktır. Bu durumda
kürenin yüzeyindeki ışık akısı Φ = 4πI
olur.
Noktasal Kaynak
Sembolü: Φ
Perde
Birimi: Lümendir. Noktasal
kaynak
Aydınlanma şiddeti: Birim yüzeye dik olarak düşen ışık
akısına aydınlanma şiddeti denir. engel r
d d R
Φ ışık akısı 1 2
E =
A yüzey alanı Şekilde engelin yarıçapı r, perdede oluşan tam gölgenin
yarıçapı R'dir. Bu durumda benzerlikten yararlanılarak,
4πΙ Ι
E = = ile bulunur. r d
4rπ 2 r 2 = 1 elde edilir.
R d + d 2
1
Birimi: Lüx