Page 183 - tyt_tek_kitap_konu

YÖNETİCİ MOLEKÜLLER, PROTEİN SENTEZİ VE ENZİMLER 823
2) DNA’nın Biyolojik Şifreyi Taşıması N N
N
14
14
14
Ɖ DNA’da bulunan nükleotitlerin diziliş ve sayısının farklı
olması bireylerin birbirinden farklı olmasını sağlar.
3) DNA’nın Görevleri N N N 14 N
N
N
15
14
14
14
15
( Kendini eşler. Böylece hücre bölünmesini ve kalıtsal
bilginin aktarılmasını sağlar.
( Protein sentezlenmesini sağlar. Böylece metabolik
olayları yönetir.
N 14 N N N N 14 N N N
N
N
N
15
15
14
15
14
14
14
14
15
DNA’nın Eşlenmesi
Ɖ DNA’nın kendini eşlemesine replikasyon denir.
Ɖ Bölünme yeteneğini kaybetmiş hücrelerde (olgun
alyuvar, sinir, kas ve yumurta hücreleri) gerçekleş-
mez. Normal Melez Melez Ağır
DNA DNA DNA DNA
Ɖ DNA’nın kendini eşlemesinde meydana gelen olaylar YAYINEVİ
aşağıdaki gibidir.
Matthew Meselson (Methiv Meselsın) ve Franklin Stahl
1) İki nükleotit zinciri arasındaki zayıf hidrojen bağları (Franklin Sıtal) azotun izotopunu kullanarak E.coli bak-
DNA helikaz enzimiyle kırılır. terileriyle yaptıkları deneyde DNA’nın yarı korunumlu
EDİTÖR
eşlendiğini göstermişlerdir.
2) Birbirinden ayrılan zincirlerdeki nükleotitlerin kar-
şısına uygun nükleotitler getirilir ve DNA polimeraz 4) Gen (nokta) Mutasyonu
enzimiyle bağlanır. Ɖ DNA’nın eşlenmesi sırasında bazı hatalar oluşabilir.
DNA’nın bir çift nükleotitinde meydana gelen hataya
3) Aynı nükleotit dizilişine ve sayısına sahip iki DNA olu-
şur. gen (nokta) mutasyonu denir. Bu mutasyon da; yanlış
baz eşleşmesi, karşılıklı nükleotitlerin yer değiştir-
Ý DNA kendini eşlerken ana zincirler korunur. Her mesi yeni nükleoit çiftinin eklenmesi olabilir.
bir ana zincirin karşısına yeni zincir sentezlenir. Bu Gen mutasyonu; eğer üreme ana hücrelerinde veya
olaya yarı korunumlu eşlenme denir. Ɖ
üreme hücrelerinde gerçekleşirse kalıtsaldır.
Ɖ DNA’nın yarı korunumlu eşlendiğini gösteren deney:
Ɖ 1958 yılında M. Meselson ve F. Stahl’ın yaptığı Ribo Nükleik Asit (RNA)
deneyle DNA ‘nın yarı korunumlu eşlendiğini göster- Ɖ Ökaryot hücrelerde; çekirdek, mitokondri, kloroplast,
miştir.
ribozom ve sitoplazmada bulunurken, prokaryot hüc-
14
Ɖ Deneyde bakterileri normal azotlu (N ) bulunan besi relerde ribozom ve sitoplazmada bulunur.
ortamında çoğalttığında yeni bakterilerin DNA’ların-
daki nükleotitlerin normal azotlu olduğunu görmüştür.
1) RNA’nın Yapısı ve Özellikleri
Ɖ Bu bakterileri ağır azot içeren ortamda çoğalttığında Tek zincirlidir.
ilk üretilen bakterilerin zincirlerinden birinin ağır, diğe- Ɖ
rin normal olduğu belirlenmiştir. Ɖ İçerdiği pentoz Riboz, nükleotitler ise A, G, S ve U Biyoloji
nükleotitleridir. RNA’da T nükleotiti bulunmaz.
Ɖ Aynı ortamda ikinci kez üretildiğinde ise oluşan dört
DNA molekülünden ikisinin ağır diğer ikisinin ise Ɖ DNA üzerinde sentezlenir.
melez DNA içerdiklerini gözlemlemişlerdir.
Ɖ Protein sentezinde görev alır.
Ɖ Santrifüj, farklı molekül ağırlıklarındaki maddeleri Ɖ RNA molekülünün sentezinde RNA polimeraz enzimi,
ayırt etmede kullanılır. Eğer santrifüj sonucu mole- yıkımında RNAaz enzimi görev alır.
küller, tüpün altında birikirse ağır azotlu, üstte hafif
azotlu, ortada ise melez azotlu DNA’lardır. Ɖ Hücrede üç çeşit RNA molekülü bulunur.