Page 178 - tyt_tek_kitap_konu

778 HÜCRE BÖLÜNMESİ - MİTOZ BÖLÜNME VE EŞEYSİZ ÜREME
Bölünerek Üreme Çilek → sürünücü gövde ile
Patates → yumru gövde ile
Ɖ Hücrenin bölünerek iki yeni hücre oluşturmasıdır.
Lale → soğan ile
Ɖ Bakteriler, arkeler ve diğer tek hücrelilerde görülen en Ayrık otu, zencefil → rizom ile
basit ve hızlı üreme şeklidir. Yasemin, hanımeli →daldırma yöntemi ile

Ɖ Üreme hızı, metabolik artıkların birikmesi, besinin çoğaltılabilir.
azalması ve ortam pH’sinin değişmesiyle sınırlanır. Sporla Üreme

ŗ NNT Ɖ Özelleşmiş hücreler olan sporlarla gerçekleşir.
Tek hücreli canlılardan öglena boyuna, paramecium Ɖ Sporlar, mitoz veya mayoz bölüneme ile oluşur.
enine bölünür. Amip ise asimetrik bir yapıya sahip
olduğu için herhangi bir yüzey boyunca bölünebilir. Ɖ Sporların etrafı sağlam bir örtüyle kaplanmıştır. Şart-
lar uygun olduğunda bu örtü açılır ve yeni canlı oluşur.
Tomurcuklanma ile Üreme Ɖ Plazmodyum, mantar ve çiçeksiz bitkilerde görülür.

Ɖ Ana canlının vücudunda oluşan çıkıntıdan yeni bir Ɖ Sporla üreyen canlıların hayat devrelerinde de eşeyli
ve eşeysiz üreme birbirini takip eder. Bu olay metage-
canlının oluşumudur.
nez (döl almaşı) denir.
Ɖ Oluşan yeni canlı ana canlıya bağlı kalıp koloni de YAYINEVİ
MAYOZ
oluşturabilir. Spor (n) Olgun
gametofit
Ɖ Bira mayası, hidra, medüz, mercan ve ciğer otu gibi Spor kesesi Genç gametofit
canlılarda görülür.
Spermler
EDİTÖR
Erkek
Ɖ Hidrada tomurcuklanma sonucu oluşan yavrular ana üreme
Yeni organı
bireye veya bir zemine tutunarak yaşayabilir. Bu can- sporofit Dişi üreme Dişi
organı
lılara polip denir. Polipler, serbest olarak yüzmeye DÖLLENME üreme
organı
uyum sağlamışsa medüz adını alır. Medüzlerde Olgun sporofit Yumurta
(2n) Gametofit
tomurcuklanma görülmez. Zigot (2n)
Ɖ Eğrelti otunun hayat devrinde mayoz bölünme yap-
raklarındaki spor keselerinde, mitoz bölünme ise
sporların toprakta çimlenmeleri ile gametofitin oluş-
ması sırasında meydana gelir.

Polip Medüz
Öejenerasyonla Üreme
Vejetatif Üreme
Ɖ Hayvanlarda canlıdan kopan bir parçanın yeni bir
Ɖ Mitoz bölünme ve yenilenme esasına dayanır. canlı bireyi meydana getirmesine rejenarasyonla
üreme denir.
Ɖ Gelişmiş yapılı bitkilerden kesilen ya da kopan bir
parçanın yeni bir bitki oluşturmasıdır. ŗ NNT

Biyoloji Ɖ Meristem dokunun aktivasyonu ile gerçekleşir. Rejenerasyon ile rejenerasyonla üreme aynı şey
değildir. Rejenerasyonda kopan parça onarılır, yani
yeni bir birey oluşmaz.
Vejetatif üreme ana bitki ile aynı kalıtsal yapıda yeni
Ɖ
bitkiler oluşturur.
Ɖ Kısa sürede yeni bireylerin oluşmasını sağlar. Ɖ Bütün canlılarda görülen bir üreme şekli değildir.

Ɖ Tohumla üretimi uzun zaman alan veya tohum üretme Ɖ Canlı gelişmişliği artıkça rejenerasyon yeteneği azalır.
özelliğini kaybetmiş bitkiler vejetatif üremeyle çoğal- Ɖ Planarya, denizyıldızı ve toprak solucanında rejene-
tılır. rasyonla üreme görülür.