Page 11 - 10-sinif-odn-kimya-22

¦ KİMYANIN TEMEL KANUNLARI VE KİMYASAL HESAPLAMALAR § 21 21

* Yangın söndürücü olarak kullanılacak bir madde için;

» Yanmamalı, yani O ile tepkime vermemelidir.
2
» Öz kütlesi havanın öz kütlesinden büyük olmalıdır.
» Zehirli olmamalıdır.
» H O ve CO gibi maddeler yangın söndürücü olarak kullanılabilir.
2
2

NOTOT
N
y Bir element, oksijenle oluşturduğu bileşikte en yüksek iyon yüküne sahipse o bileşik yanmaz.

y CO , N O ve SO bileşiklerinde C, N ve S en yüksek iyon yüküne sahip olduklarından bu bile-
3
2
2 5
şikler yanmaz. Ancak CO, N O ve SO bileşikleri yanıcıdır.
2
2
b. Sentez (Oluşum, Birleşme) Tepkimeleri
* İki veya daha fazla maddenin birleşerek farklı özellikte yeni bir madde oluşturduğu tepkime-
lerdir.
C(k) + O (g) → CO (g)
2 2
N 2 (g) + 3H (g) → 2NH (g)
2
3
c. Analiz (Ayrışma) Tepkimeleri
* Bir bileşiğin ayrışarak farklı özellikte yeni maddeler oluşturduğu tepkimelerdir.
2H O(s) → 2H (g) + O (g)
2
2
2
2KClO (k) → 2KCl(k) + 3O (g)
3
2
d. Yer Değiştirme Tepkimeleri
* Kimyasal tepkimelerde maddeleri oluşturan element atomları birbiriyle yer değiştirebilir.
ZnS(k) + 2HCl(suda) → ZnCl (suda) + H S(g)
2
2
e. Asit - Baz Tepkimeleri
-
+
* Sulu çözeltisine H iyonu verebilen maddelere asit, OH iyonu verebilen maddelere baz denir.
* Asit ile bazın birleşerek tuz ve su oluşturduğu tepkimelere nötralleşme tepkimesi denir. Bu tür
-
+
tepkimelerde asidin anyonu ile bazın katyonundan tuz, asidin H iyonu ile bazın OH iyonundan
su oluşturur.
Asit + Baz → Tuz + Su
HCl(suda) + NaOH(suda) → NaCl(suda) + H O(s)
2
* Tuz ruhu, kezzap, zaç yağı, sirke, üzüm, çilek, bal arısının salgısı asit; kostik, amonyak, sabun,
deterjan, deniz suyu, eşek arısının salgısı baz özelliği gösterir.

EDİTÖR YAYINEVİ