Page 25 - 8-sinif-vip-turkce-konu-22

¦ ANLATIM BOZUKLUKLARI § 133
133

TAMLAMA YANLIŞLARI

* Çoğunlukla ad ve sıfatların aynı tamlanana bağlanması sonucu oluşan bir anlatım bozukluğudur.
Bu nedenle isimlerle sıfatların aynı tamlanana bağlandığı kullanımlara dikkat etmek gerekir.

Örnek cümle Anlatım bozukluğunun nedeni
» İstanbul'da aşırı kar yağışı “Kamu kuruluşları” ifadesi doğrudur. Çünkü bu, isim tam-
nedeniyle özel ve kamu kuruluş- lamasıdır. Ancak “özel” sözcüğü “kuruluşları” tamlananına
ları iki gün tatil edildi. bağlanamaz. Çünkü “özel” sözcüğü sıfattır. Bu nedenle
“özel kuruluşları” ifadesi yanlıştır. Cümledeki bozukluğu
gidermek için “özel” sözcüğünden sonra “kuruluşlar” sözü
getirilmelidir:
“İstanbul'da aşırı kar yağışı nedeniyle özel kuruluşlar ve
kamu kuruluşları iki gün tatil edildi.”
» Derste belgisiz ve işaret
sıfatlarını işledik. “Belgisiz” sözcüğü sıfat, “işaret” sözcüğü ise isimdir. Hem
sıfatın hem ismin aynı tamlanana (sıfatlarını) bağlan-
ması anlatım bozukluğuna yol açmıştır. Bu bozukluğu gider-
mek için “belgisiz” sözcüğünden sonra “sıfatları” sözcüğünü
getirmek gerekir:

“Derste belgisiz sıfatları ve işaret sıfatlarını işledik.”

BAĞLAÇ YANLIŞLARI

* Bağlaçlardan bazıları olumlu ve olumsuz yargıları birbirine bağlar. Bu duruma uymayan kullanım-
larda anlatım bozukluğu meydana gelir.

Örnek cümle Anlatım bozukluğunun nedeni

» Ahmet Bey oğlunu çok sevi-
yor fakat oğlunun bir dediğini iki “Fakat” bağlacı bir olumlu yargıyla bir olumsuz yargıyı birbi-
etmiyordu. rine bağlar. Bu cümlede ise iki yargı da olumludur. Bu yüz-
den “fakat” çıkarılmalı, yerine “ayrıca, ve” bağlaçlarından
biri kullanılmalıdır:
“Ahmet Bey oğlunu çok seviyor ayrıca oğlunun bir dediğini
iki etmiyordu.”

Bu cümlede “ama” kullanılması doğru değildir. “Ama” cüm-
» Ben yarın dışarı çıkamam ama leden atılmalı ya da yerine “çünkü” getirilerek cümle şu
evde yapılacak bir sürü işim var. şekilde kurulmalıdır: “Ben yarın dışarı çıkamam çünkü evde
yapılacak bir sürü işim var.”

EDİTÖR YAYINEVİ