Page 110 - tyt-polislik-soru-22

528 VARLIK FELSEFESİ (ONTOLOJİ)
16 Herakleitos’a göre, 19 Hegel, bilgi ve varlık konusunda geliştirdiği felse-
c Gölge ve ışık, kötülük ve iyilik birbirinden ayrıla- fesinde “Her şey akıldandır.” tezini savunur. Onda
maz. Onların doğası bir ve aynıdır. aklın yasaları aynı zamanda varlığın da yasalarıdır.
Akıl ve varlık aynı şeyler olduğundan, akıl kendini
c Her an bir şeyin ölümü ya da doğumu gerçekleş-
mektedir. Evreni var edip güçlü kılan da budur. düşünürken varlığı da düşünür ve kavrar.
Hegel bu teziyle varlığı anlamada aşağıdakiler-
c Tanrı gün ve gecedir, yaz ve kıştır, savaş ve
barıştır. den hangisini gereksiz görmektedir?
Herakleitos verdiği örneklerle verilen kavramlar- A) Düşünme süreçlerini
dan hangisini açıklamaktadır? B) Duyu verilerini
A) Karşıtların birliği B) Pragmatizm C) Akıl verilerini
C) Dualizm D) Evrensel dönüşüm D) Mantık ilkelerini
E) Kaos
E) Akıl yürütmeyi

17 İlk kez Aristoteles’in ölümünden sonra eserlerini
sınıflandırırken kullanılan metafizik kavramı, varlı-
ğın son temelleri, özü ve anlamı üzerine geliştirilen
öğretilerden oluşur.
Verilen sorulardan hangisi metafizik alanına dair
bir konu değildir?
A) Ölümden sonra bir hayat var mıdır?
B) Doğadaki olaylar arasında nedensellik ilişkisi
nasıldır?
C) İnsan yaşamının bir manası var mıdır?

D) Düşünceler arasındaki bağ ve düzen nasıldır?
E) Ruh ve beden ilişkisi nasıl bir ilişkidir? 20 Gerçekten var olanın yer kaplayan cisim ya da
madde olduğunu savunan görüş “materyalizm”dir.
Bu görüşte cisim, düşünceden bağımsız olarak

18 Bir şeyin gerçekten var olup olmadığı sorusu, fel- uzayda yer kaplayan varlıktır. Dünya cisimseldir
sefe tarihinde ontolojinin temel sorularından birisi dolayısıyla evrenin her parçası cisimdir. Cismi olma-
olmuştur. Bu konu hakkında İlk Çağ’dan günümüze yan “şey” evrenin parçası değildir. Ruha gelince, o
kadar farklı uğraş alanları ve farklı düşünceler da cisimdir ama daha ince bir cisim.
ortaya atılmıştır. Yine de ne kadar farklı bakış açı- Materyalizm ile ilgili verilen açıklamadan hare-
ları ve sorunla uğraşıyor olsalar da öncelikle bütün ketle aşağıdaki ifadelerden hangisine ulaşılabi-
düşünürlerin cevap vermek zorunda olduğu soru lir?
“Bir şey gerçekten var mıdır? (Varlık var mıdır?)” A) Var olan her şey, düşünceler toplamıdır.
sorusudur. Bu soru varlık felsefesinin en temel
sorusudur. Bu soruya ilişkin “Bir şey gerçekten B) Doğal dünya, düşünsel olanın gelişim aşama-
yoktur. (Varlık yoktur.)” , “Bir şey gerçekten vardır. sında ortaya çıkar.
(Varlık vardır.)” şeklinde iki temel cevap verilmiştir. C) Var olan her şey, maddenin şekil almış hâli olan
Aşağıdakilerden hangisi “Bir şey gerçekten var cisimden ibarettir.
mıdır?” sorusuna “Yoktur.” diye cevap veren D) Evrende sadece bilen öznenin, onun bilinç içe-
görüşlerden biridir? riklerinin varlığı kabul edilebilir.
A) Realizm B) Monizm C) Plüralizm E) Tüm varlıklar, var olma nedenini “Tanrı cevhe-
D) Nihilizm E) Düalizm rine” borçludur.

EDİTÖR YAYINEVİ