Page 24 - 2024 TRT GYS TÜM ADAYLAR KONU ANLATIMLI

18. SENARYO YAZARLIĞI

ÜNİTE
DATA YAYINLARI

SENARYO NASIL YAZILIR? bir treatmandan sonra senaryo yazmak çocuk
oyuncağıdır.”
Senaryo yazımı dört temel aşamadan oluşur: Treatman, yapısı itibariyle ayrımlama senaryoya
Sinopis, tretman, senaryo, çekim senaryosu. benzese de aslında neticelenmemiş senaryonun
Bu aşamalara storyboardda eklenebilir ancak özetidir. Öykü, senarist tarafından daha ayrıntılı
her senaryonun storyboard aşaması bulunma- bir şekilde anlatılır. Öykünün düğümleri, doruk
maktadır.
noktaları ortaya çıkar, ana öykü yanında yan
öykülerde senaryoya dâhil olur. Bu olaylar ara-
Sinopsis sındaki bağlantılar kurulur. Sahneler ana hatla-
Senaryonun ilk aşaması sinopsistir. Filmin rıyla yer alır yani filmin ana kurgusu ortaya çıkar.
kısa özeti olarak tarif olarak edilebilecek olan Karakterler belirginleşir, özellikleri ortaya çıkar,
sinopsis “taslak öykü”dür. Öykünün ön hazırlık önemli diyaloglar yazılır. Öykü sinematografik
aşamasıdır. Sektörde “senaryo taslağı” ifadesi bir yapıya bürünür aynı zamanda filmin dramatik
de kullanılmaktadır. Sinopsis, Yunanca’da “bir yapısı da kurulur. Perde de izleyeceğimiz filmin
bakışta okunabilen” anlamına gelmektedir. sahneleri sırasıyla ortaya çıkar.
Baran’ın ifadesi ile “filmde neyin anlatılacağını” Geniş zamanlı bir dil kullanılır, edebi betimle-
dile getiren metindir. Film öyküsü belirlendikten melere yer verilmez. Görüntüyü tanımlayan,
sonra karar verilen 1-2 sayfalık özettir. Filmin anlatan bir üslup vardır. Soyut ifadelerden ka-
ana hatları ile öyküsü belirtilir. Öykünün konusu çınılır. Treatman, genel olarak yapımcılara pa-
hakkında yapımcı ve yönetmene bilgi verir. zarlamak için hazırlanan metindir. Sinopsis’ten
Sinopsis yazıldığında senaryonun temeli teşkil uzun senaryodan kısadır. Treatman yazmayan
eden unsurlar ortaya çıkmış olur: (Senaryonun senaristler de vardır.
Evreleri, 2011: 4)
Özet olarak Geliştirim Senaryosu’nda
1. İşlenecek tema kesin olarak ortaya çıkar. şunlar belli olur:
2. Olaylar dizisinin geçtiği zaman ve çevre • Dramatik yapı belirlenir.
(mekânlar) belirlenir.
• Olgular sıralanır.
3. Olaylar dizisini oluşturan, ana ve diğer önemli
kişiler ortaya konulur. Bu kişiler tanımlanır. • Olayların bağlantıları sağlanır. Konunun, ge-
lişme ve çatışma noktaları belli olur.
Treatman • Kişiler özellikleriyle tanıtılır, kişiler ve onların

Türk Sinema endüstrisinde “Geliştirim Senaryo- ortaya koyduğu olaylar irdelenir.
su” olarak da kullanılan Treatman senaryo yazı- • Geliştirim aşamasında konuşma örgüsünün
mında ikinci aşamadır. Baran, “filmin öyküsünün (diyalog) en önemlileri yazılır.
15-20 sayfalık özeti” olarak kısaca tarif ettiği tre-
atmanın, sinopsisten asıl farkının “filmde neyin, • Ele alınan öykünün özetteki gibi, yalnızca ana
nasıl anlatılacağını” belirlemesi olduğunu söyler. hatları değil, ikincil derecedeki gelişmeleri de
(Baran, ty.; 44) Birol Güven ise treatman’ı diya- belli olur.
logsuz sahne tasarımı, senaryo planı, kılavuz • Her anlatım, her tümce, filmdeki görüntülere
ve yol gösterici olarak tarif eder. Ona göre “iyi uygun olacak biçimde yazılır.

458