Page 26 - 2024 KPSS JÜRİ COĞRAFYA SORU BANKASI - DATA YAYINLARI

BÖLÜM 13 TÜRKİYE'DE SANAYİ

SANAYİNİN KURULMASINDA ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER

İklim: Soğuk iklim bölgeleri sanayi tesislerinin kurul-
Ham madde: Bir bölgede sanayi tesisinin kurulma-
sında en önemli unsurların başında gelmektedir. Ham masında olumsuz özellikler barındırır. İklim şartlarının
madde olmadan üretim yapılamaz. mal taşımacılığına izin vermediği alanlarda sanayi
kuruluşlarının kurulması zorlaşmaktadır.

Sermaye: Sanayi tesisi kurup işletebilmek için para Yer şekilleri: Dağlık ve engebeli bir bölgede sanayi
en temel gereksinimlerden biridir. Üretimin temel tesisi kurmak zordur. Dağlık ve engebeli alanlar hem
DATA YAYINLARI
unsuru olan ham madde tedariği yapabilmek için ser- nakliyat açısından hem de ulaşma açısından risklidir.
maye gereklidir.
Pazarlama: Bir ürünün sadece üretilmesi yeterli Enerji: Enerji olmadan fabrikalar çalışamaz, maki-
değildir. Üretilen ürünün pazar payının olması gerekir. neler işlevini yerine getiremez. Türkiye petrol, taş
Pazar payı yüksek olan ürünler daha çok üretilmek- kömürü ve doğal gaz bakımından zengin değildir.
tedir. Ancak yenilenebilir enerji bakımından zengindir.

Ulaşım: Ulaşımın gelişmesi sanayinin daha kolay İş gücü: Uzman ve kalifiye elemanlar sanayinin kuru-
ilerlemesini sağlar. Ham maddenin temini, taşınması luşunda ve ilerlemesinde büyük önem taşır. Sanayi
ve üretilen ürünün pazarlanması için ulaşım büyük tesislerinin büyümesi nitelikli iş gücüne duyulan ihti-
önem taşır. yacı arttırmaktadır.

• Yer şekillerinin elverişli olduğu yerlerde ulaşım kolay olduğu için sanayi gelişme gösterir.
• Türkiye’de ihraç edilen ürünlerin %94 ‘ünü sanayi ürünleri oluşturur.

• Türkiye’deki sanayi kuruluşlarının %56 ‘sı Marmara Bölgesi'nde, %1'i ise Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alır.
• Ham maddeye sahip sanayi kuruluşları ham maddeye yakın olmayan sanayi kuruluşlarına göre daha avantajlı durumdadırlar.

TÜRKİYE'DE SANAYİ KOLLARININ DAĞILIMI

Samsun
Edirne İstanbul Zonguldak/Karabük (Tütün Fabrikası)
(Yağ Fabrikası) (Konserve) (Demir-Çelik)
İzmit/İpraş Zonguldak/Çaycuma
(Petrol Rafinerisi) (Kâğıt Fabrikası) Tokat Rize
Çanakkale Bursa (Tütün Fabrikası) (Çay Fabrikası)
(Çini Porselen) (Dokuma Fabrikası)
Kars/Erzurum
Kütahya Kırıkkale/Orta Anadolu (Et Fabrikası)
(Çini Porselen) (Petrol Rafinerisi)
İzmir
(Tütün Fabrikası) İzmir/Manisa Konya/Anadolu Erzurum/Van/Kars
İzmir/Aliağa (Tütün Fabrikası) (Un Sanayi) (Et Fabrikası)
(Petrol Rafinerisi)
Konya Mardin/Mazıdağı
İzmir/Manisa/Aydın (Şeker Fabrikası)
(Gübre Fabrikası)
(Yağ Fabrikası) İskenderun Batman
(Demir-Çelik)
Mersin/Taşucu Urfa (Petrol Rafinerisi)
(Kâğıt Fabrikası) (Dokuma Fabrikası)
Antalya/Mersin
Muğla/Dalaman (Yağ Fabrikası)
(Kâğıt Fabrikası)
Mersin/Ataş
(Petrol Rafinerisi)

164