Page 30 - 2024 KPSS JÜRİ COĞRAFYA SORU BANKASI - DATA YAYINLARI
P. 30
BÖLÜM 15 TÜRKİYE'DE TİCARET
TİCARET
İç Ticaret Dış Ticaret
Ülke sınırları içerisinde yapılan ticarete iç ticaret denir.
Ülkeler arasında yapılan ticarete dış ticaret denir.
İç ticareti etkileyen faktörler şunlardır:
Dışarıdan mal almaya ithalat denir.
• Ülke içinde farklı iklimlerin görülmesi
Dışarıya mal satmaya ihracat denir.
• Yer şekilleri
DATA YAYINLARI
• Ülke içinde nüfus farkının olması
TÜRKİYE’DE İÇ TİCARET ÇEKİM MERKEZLERİ
Turistik Kentler Tarım Bölgeleri Büyük Şehirler Sanayi ve Maden Bölgeleri
Turistik yerler Türkiye tica- • Türkiye'deki tarım alanları • Büyük şehirler mal ve üre- • Ülkemizde bazı yerlerde sa-
ret alanında önemli yerlerdir. ticaretin gelişmesini sağla- tim merkezleridir. nayi ve madencilik yoğun bir
Türkiye'nin önemli turistik yer- mıştır. şekilde yapılmaktadır.
leri şunlardır: • Türkiye'de bazı tarım böl- • Büyük şehirlerde tüketim • Sanayi ve madenciliğin yo-
fazladır.
• Muğla'da (Fethiye, Köyce- geleri önemli ticaret mer- ğun olduğu alanlar iç ticare-
ğiz, Marmara, Bodrum) kezleridir. • İstanbul, Bursa, Ankara ve tin gelişmesini sağlamıştır.
• Antalya'da (Alanya, Kemer) • Tarım alanlarında üretilen İzmir bu şehirlere örnek ve-
ürünler Türkiye'nin diğer rilebilir. Örneğin; İstanbul sanayi böl-
• İzmir'de (Foça, Çeşme) alanlarına dağıtılmaktadır. gesidir. Zonguldak'ta ise taş
Örneğin; Ege Bölgesi tarım • Büyük merkezler sayesinde kömürü çıkarılmaktadır.
Bu yerlerde turizmin etkisiyle bölgesi olup iç ticaretin ge- iç ticaret gelişir.
ticaret de gelişmiştir. lişmesini sağlamıştır.
TÜRKİYE'NİN DIŞ TİCARETİNDE BELİRGİN DÖNEMLER
• Cumhuriyet'in kuruluşundan başlar, 1929'a kadar olan süreci kapsar.
• Bu dönemde Lozan Antlaşması'na göre dış ticaret dışa bağımlıydı.
Birinci Dönem
• Ayrıca bu dönemde daha çok sanayi malları ithal edilmiştir.
• İhracat ithalatı karşılayamamıştır.
• 1929'da başlar, II. Dünya Savaşı'na kadar olan süreci kapsar.
İkinci Dönem • Bu dönemde devlet tarafından devletçilik politikası uygulanmıştır.
• Bu dönemde devlet bazı önlemler almış ve ihracatın ithalatı geçmesini sağlamıştır.
• II. Dünya Savaşı'nda başlar, 1980'e kadar olan süreci kapsar.
Üçüncü Dönem • Bu dönemde dış ticaret açığı oluşmuştur. Çünkü ithalat sürekli olarak ihracattan fazla olmuştur.
• Bu dönemde tarım ürünleri ihraç edilmiş sanayi ürünleri ve petrol de ithal edilmiştir.
• 1980'den sonrası döneme dördüncü dönem denir.
Dördüncü Dönem • Serbest piyasa ekonomisi önemsenmiştir.
• Bu dönemde dış ticarette sanayi ürünleri önem kazanmıştır.
182