Page 8 - 2024 KPSS JÜRİ TARİH SORU BANKASI - DATA YAYINLARI
P. 8
O
ÜNİTE 3 OSMANLI TARİHİSMANLI TARİHİ
KURULUŞ DÖNEMİ (1302 - 1453)
Osman Bey (1281 - 1326) I. Murat (1362 - 1389) • Kütahya merkez olmak üzere Anadolu
• Sazlıdere Savaşı (1363) sonucunda Edir- Beylerbeyliği kuruldu.
• Yarhisar, Bilecik, Yundhisar ve Yenişehir ne fethedildi. • Osmanlı Devleti ile Timur Devleti arasında
fethedildi. (Bilecik merkez yapıldı)
• Sırpsındığı Savaşı yapıldı (Haçlılarla ilk yapılan Ankara Savaşı (1402) kaydedildi.
• Bizans’la ilk savaş olan Koyunhisar (Bafe- savaş). • Osmanlı devleti dağılma tehlikesi geçirdi.
on) Savaşı (1302) zaferle sonuçlandı. • I. Kosova Savaşı’nda Haçlılar yenilgiye Taht kavgaları yaşandı ve Fetret Devri
• İlk Osmanlı parası (Bakır/Mangır) basıldı. uğratıldı. başladı.
DATA YAYINLARI
• İlk Osmanlı vergisi kondu. (Bac) • Germiyanoğullarından çeyiz yoluyla, Ha- I. Mehmet (Çelebi) (1413 - 1421)
Orhan Bey (1326 - 1362) mitoğullarından ise satın alma yoluyla • Kardeşleri; Süleyman, Mehmet, Musa ve
• Beylikten devlete geçildi. toprak alındı. İsa ile giriştiği taht mücadelesini kazandı.
• Karesioğulları Os alındı. (Osmanlı’ya ka- • İlk kez Yeniçeri Ocağı, Topçu Ocağı, Ru- Devleti yıkılmaktan kurtardığı için devle-
tin ikinci kurucusu sayılır.
tılan ilk beylik) meli Beylerbeyliğ, kuruldu. • İlk deniz savaşı Venediklilerle yapılmış
• İlk denizcilik faaliyetleri başladı. • İlk kez Pençik Sistemi uygulandı. İlk kez ancak kaybedilmiştir. Şeyh Bedrettin İs-
Tımar Sistemi uygulandı. Kazaskerlik ve
• Bursa alınarak başkent yapıldı. Maltepe Defterdarlık makamı kuruldu. yanı bastırıldı.
Savaşı (Palekanon) ile Bizans yenilgiye II. Murat (1421 - 1451)
uğratıldı. Yıldırım Bayezıd (1389 - 1402) • Amcası Düzmece Mustafa İsyanı ve kar-
• Çimpe Kalesi alınarak Rumeli’ye ilk kez • İstanbul ilk kez kuşatıldı. Anadolu Hisarı deşi Şehzade Mustafa İsyanı bastırıldı.
geçilmiş oldu. yapıldı. Haçlılarla yapılan Niğbolu Savaşı • Macarlarla Edirne - Segedin Antlaşma-
• Yaya ve müsellem adıyla ilk düzenli ordu (1356) kazanıldı. sı yapıldı (1444). Haçlılarla Varna Sa-
kuruldu. İlk kez divan teşkilatı kuruldu. • Halife tarafından Yıldırım Bayezıd’a “Sul- vaşı (1444) ve II. Kosova Savaşı yapıldı
• İznik’te ilk medrese açıldı. İlk müderris tan-ı İklim-i Rum” unvanı verildi. (1448). Haçlılarla yapılan II. Kosova Sa-
Davud-ı Kayseri • Anadolu Türk siyasi birliği ilk kez büyük vaşı’ndan sonra Türkler Balkanlara kesin
ölçüde sağlandı. olarak yerleşti.
YÜKSELME DÖNEMİ (1453 - 1600)
II. Mehmet (Fatih) (1451 - 1481) II. Bayezid (1481 - 1512) I. Süleyman (Kanuni) (1520 - 1566)
• İstanbul’un fethiyle Osmanlı’da Yükselme • Kardeşi Cem Sultan ile iktidar kavgası • Belgrad ve Rodos Adası fethedildi.
Dönemi başladı (1453) yaşadı. Bu nedenle dönemi sönük geçti. • Mohaç Savaşı ile Macaristan Osmanlı’ya
katıldı. 1533 İstanbul Antlaşması ile Avus-
• Eflak, Boğdan, Bosna, Hersek, Sırbistan, • Venedik’ten İnebahtı, Modon, Navarin ve
Mora ve Arnavutluk fethedildi. Anadolu’da Koron kaleleri alındı. turya’ya üstünlük sağlandı.
Amasra, Sinop ve Trabzon fethedildi. • Fransa’ya kapitülasyonlar verildi.
• Şahkulu İsyanı bastırıldı. Karamanoğulla- • Preveze Deniz Savaşı ile Akdeniz Türk
• Otlukbeli Savaşı (1453) ile Akkoyunlu rı Beyliğine kesin olarak son verildi. gölü oldu.
Devleti yenilgiye uğratıldı ve Doğu Ana- • İran ile ilk resmi antlaşma olan Amasya
dolu Osmanlı egemenliğine girdi. I. Selim (Yavuz) (1512 - 1520) Antlaşması yapıldı. Hint Deniz Seferleri
• 1514 Çaldıran Savaşı Safevilerle yapıla-
• Ege adaları fethedildi. Kırım alınarak Ka- rak İran tehlikesi ortadan kaldırıldı. düzenlendi.
radeniz Türk gölü haline geldi.
• 1515 Turnadağ Savaşı ile Dulkadiroğul- Sokullu Mehmet Paşa (1564 - 1579)
• Osmanlının ilk kanunnamesi olan Kanun- larına son verildi ve Anadolu Türk siyasi • II. Selim ve II. Murat Dönemi’nde etkili
name-i Ali Osman hazırlandı.
birliği tamamen sağlandı. olduğu için bu döneme tarihçiler “Sokullu
• Sahn-ı Seman Medreseleri açıldı. Dönemi” adını vermiştir. Kıbrıs fethedildi
• 1516 Mercidabık ve 1517 Ridaniye sa- (1571). İnebahtı Deniz Savaşı’nda haçlılar
• İlk altın para (sikkeyi hasene) bastırıldı. vaşlarıyla Mısır fethedildi ve Memlük Dev- Osmanlı donanmasını yaktı. Kuzey Afrika
leti’ne son verildi.
• Venediklilere ticari imtiyazlar verildi. Osmanlı egemenliğine girdi (Tunus’un
• Mekke, Medine, Suriye, Filistin fethedildi. fethiyle). Vadi’üs-Seyl Savaşı ile Haçlı
Halifelik ve Baharat Yolu Osmanlı’nın eli- donanması yenilgiye uğratıldı ve Fas Os-
ne geçti. manlı egemenliğine girdi.
104

