Page 6 - 2024 KPSS JÜRİ KONFOR SERİSİ VATANDAŞLIK SORU BANKASI

ANAYASAL KAVRAMLAR VE TÜRK
BÖLÜM 2
ANAYASA TARİHİ

DEVLETİ OLUŞTURAN UNSURLAR

Halk (Millet) Ülke (Toprak) İktidar (Egemenlik)
Devlet otoritesinin yönettiği, birbirlerine Devletin üzerinde egemenlik kurduğu Halk ve ülke üzerinde egemenlik hak-
birtakım bağlarla bağlanmış insanlar kara parçasıdır. kını kullanan otoritedir.
topluluğudur.

EGEMENLİK KAYNAĞINA GÖRE DEVLETLER
Cumhuriyet Egemenliğin tek bir kişiye değil, toplumun tümüne ait olduğu yönetim biçimidir.
Mutlak Monarşi: Tüm iktidarın tek kişinin elinde toplandığı yönetim biçimidir
Monarşi
Meşruti Monarşi: Hükümdar yetkilerinin yazılı bir anayasa ile sınırlandırıldığı yönetim biçimidir.
Oligarşi Egemenliğin bir grup ya da zümre tarafından kullanıldığı yönetim biçimidir.
Teokratik Devlet Egemenliğin kaynağını dine dayandıran yönetim biçimidir.

HUKUKİ YAPILARINA GÖRE DEVLETLER
Tek Yapılı Devletler Birleşik (Karma) Devletler

Üniter Devlet: Devletin ülke, millet, egemenlik unsurları ile Federasyon: İç işlerinde serbest, dış işlerinde birbirine bağlı,
yasama, yürütme ve yargı organları bakımından teklik göster- ortak anayasa çerçevesinde birleşmiş devlet biçimidir.
mesidir.

Bölgeli Devlet: Ülkenin bölünmez bütünlüğünün yanında mil- Konfederasyon: İki veya daha fazla devletin ortak bir amaçla
letlerin özerkliğini tanıyan devlettir. bir araya gelerek oluşturduğu devlet biçimidir.
İKTİDAR KAVRAMI

Asli Kurucu İktidar Tali Kurucu İktidar
Kurucu İktidar Daha önceden konulmuş hiçbir hukuk kuralı ile bağlı Bir ülkenin anayasasını yine o anayasada belirtilen
olmadan anayasayı ilk elden yapan iktidardır. usul ve kurallara bağlı kalarak değiştiren iktidardır.

Kurucu iktidarın anayasa ile çizdiği sınırlar içinde kalarak devletin yasama, yürütme ve yargı yetkilerini kulla-
Kurucu İktidar
nan iktidardır.
ANAYASA TÜRLERİ

YAZILI OLUP OLMAMASINA GÖRE ANAYASALAR
Yazılı Anayasa Yazılı Olmayan Anayasa
Bir anayasada bulunması gereken kuralların yetkili bir organ Teamüli, geleneksel olarak ifade edilir. Toplum içinde uzun süre
tarafından belirli bir belge içinde toplanmasıdır. (1982 Anayasası) tekrarlanan ve bağlayıcılığına inanılan uygulamalardan oluşur.
AYRINTILARINA GÖRE ANAYASALAR

Çerçeve Anayasa Kazuistik (Düzenleyici) Anayasa
Kanunlara geniş düzenleme alanı bırakan, kısa ve öz düzenle- Madde sayısı fazla olup uzun ve ayrıntılı kurallardan oluşan
melerden oluşan anayasalardır. (1921 Anayasası) anayasalardır. (1982 Anayasası)

DEĞİŞTİRİLEBİLME ÖZELLİĞİNE GÖRE ANAYASALAR

Yumuşak Anayasa Sert Anayasa
Değiştirilmesi sıradan kanunlarla aynı usullere bağlanmış ve aynı Değiştirilebilmeleri sıradan kanunlardan farklı olan, içinde
organlarca değiştirilebilen anayasalardır. değiştirilemeyecek düzenlemeler barındıran anayasalardır.

30