Page 20 - 2024 KPSS TARİHKONU ANLATIMLI - DATA YAYINLARI
P. 20

ÜNİTE                             ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ

              16                                               POLİTİKASI





           ● Milli dış politikamızın hedeflediği amaçlar şunlardır:     ● Türk dış politikasının ilkeleri şunlardır:
           ►  Milli güce bağlı kalıp bağımsız yaşamak            ►  Hukuk gücüne ve ulusal güce dayanır.
           ►  Milli sınırlar içinde kalmak, gerçekçi ve barışçı olmak  ►  Bağımsızdır.
           ►  Uluslararası ilişkilerde eşitliğe dayanan ilişkiler kurmak  ►  Gerçekçi politikalar izler.
           ►  Başka devletlerin iç işlerine karışmamak
                                                                 ►  Akılcı esaslar içerir.
           ►  Milli politikayı yürütürken iç teşkilatı dikkate almak
                                                                 ►  Maceracı değildir.
           ►  Başka devletleri kendi iç işlerine karıştırmamak
                                                                 ►  Dinamik ve aktiftir.
                DATA YAYINLARI
           ►  Bilim ve teknolojiyi rehber kabul etmek
                                                                 ►  Yurtta barış, Dünyada barış ilkesini benimser.
                            I. DÖNEM TÜRK DIŞ POLİTİKASI (1923 - 1932)

        PATRİKHANE MESELESİ (19 MAYIS 1925)                      ►  İlköğretim bölümlerine Müslüman çocuk alınmayacak.
        (TÜRKİYE - YUNANİSTAN)                                   ►  Okutulan kitaplarda Türklük aleyhine yazılar olmayacak.
           ● 1924  yılında  baş  papazlığa  Arapoğlu  Konstantin  tayin    ►  Okullar uluslararası yarışmalara Türk bayrağı ve marşı ile
           edilmiş,  Türkiye  Arapoğlu’nun  mübadeleye  tabii  olduğunu   katılacak.
           belirtmiştir.                                         ►  Dini tören ve derslere ancak aynı dine mensup öğrenciler
           ● Yunanistan’ın  duruma  itirazı  üzerine  Muhtelit  Mübadele   girecek.
           Komisyonu sorunu görüşülmüş ve Konstantin’in mübadeleye     ● Bu şartlara en çok Fransa karşı çıktı.
           tabii olduğuna karar vermiştir.
                                                                  ● Türkiye  yabancı  okullar  sorununu  iç  politika  çerçevesinde
           ● Bunun  üzerine  Yunanistan  konuyu  Milletler  Cemiyeti  ve   taviz vermeden çözdü.
           Lahey Adalet Divanı’na götürmek istedi.
                                                                  ● Türkiye’nin dış politikadaki il siyasi başarısıdır.
           ● Türkiye cemiyetin bu konuyla ilgili yetki veremeyeceğini belirtti.
           Sorun Konstantin’in 19 Mayıs 1925’te görevden çekilmesi ile   MUSUL SORUNU (5 HAZİRAN 1926)
           çözüme kavuşmuş ve yerine Vasil Georgiades seçilmiştir.
                                                               Süreç
        YABANCI OKULLAR (2 MART 1926)                             ● Lozan’da halledilemeyen konu konferans sonrasına bırakıl-

           ● Yabancı okullar konusu Lozan’da gündeme getirilmiş ancak   mıştır.
           Türkiye konuyu iç mesele sayarak tartışılmasına izin verme-    ● Heyetler uyuşmazlığı gidermek amacı ile Lozan sonrası ilk
           miştir.                                               kez Mayıs 1924’de İstanbul’da bir araya geldiler.
           ● Türkiye  1926’da  hazırladığı  Maarif  Teşkilatı  Kanunu  ile  bu     ● Konferansın sonuçsuz kalması üzerine Türkiye sorunu Mil-
           okulların çalışma şartlarını belirlemiştir. Bu şartlar;  letler Cemiyetine taşıdı.

           ►  Yabancı okullar Türk kanunlarına uyacak.            ● Milletler Cemiyeti Geçici Brüksel Hattı adıyla bir rapor hazır-
           ►  Kanunlara uymayan okullar kapatılacak.             ladı.  Bu  rapor  İngiltere’yi  haklı  görünce  Türkiye  sorunu  La
                                                                 Haye Adalet Komisyonuna taşıdı.
           ►  Okullar misyonerlik faaliyetinde bulunmayacak.
           ►  Okulları Türk müfettişleri denetleyecek.            ● La Haye Adalet Komisyonu da Geçici Brüksel Hattı’nı kabul
                                                                 edince Türkiye savaş kararı almak zorunda kaldı.
           ►  Okullarda en az bir idareci Türk olacak.
                                                                  ● Türkiye bu sorunda yalnız kalmamak için 17 Aralık 1925’de
           ►  Okullarda Türk aleyhine propaganda yapılmayacak.
                                                                 SSCB ile dostluk ve tarafsızlık antlaşmasını yeniledi.
           ►  Tarih, Coğrafya, Türkçe, Vatandaşlık ve Sosyoloji dersleri     ● Türk ordusu Musul’da savaş için hazırlıklara başladığı sırada
            Türkçe ve Türk öğretmenleri tarafından okutulacak.
                                                                 bölgede Şeyh Sait ve Nasturi İsyanı çıktı.
           ►  Müslüman çocuklara dini baskı yapılmayacak.
                                                                  ● Özellikle  Şeyh  Sait  İsyanı’nı  bastırmada  zorlanan  Türkiye
           ►  Okullarda dini mekânlar bulunmayacak.              İngiltere ile barış yapmak zorunda kaldı.

         302    Data Yayınları / KPSS Tarih
   15   16   17   18   19   20   21   22