Page 13 - 10_biyoloji_ogretmenin

HÜCRE BÖLÜNMELERİ 23
NOT:
Aslında, mayozun profaz-I evresi daha da küçük evreleri içerir. Bunlar sırasıyla;
MAYOZ PROFAZ I
(Profaz I küçük evreleri)
1 2 3 4 5

EDİTÖR YAYINEVİ
Leptoten Zigoten Pakiten Diploten Diyakinez

Leptoten: Kromozom oluşumu ve belirginleşmesi başlar.
Zigoten: Tetratlar oluşur.
Pakiten: Krossing over gerçekleşir.
Diploten: Tetratlardaki homolog kromozomlar birbirlerinden ayrılmaya başlar.
Diyakinez: Çekirdek zarı ve çekirdekçik kaybolur.

Metafaz I
ˇ Tetratlar orta düzlemde dizilir. O halde bir hücrede çift sıra dizil-
miş kromozomlar gözleniyorsa bu evre mayozun metafaz I’i dir.
ˇ Bu evrede homolog kromozomlar karşılıklı, kardeş kromatitler ise
yapışık durumdadır.
ˇ Kromozomların en net gözlendiği evredir.
ˇ Kromozomların kinetokorlarlarına iğ ipliğinin bağlanıp bağlanma-
dığı kontrol edilir. Hepsi bağlanmışsa anafaz-I’e geçilir.

Anafaz I
ˇ Homolog kromozomlar iğ ipliklerinin kısalmasıyla zıt kutuplara çe-
kilmeye başlar.
ˇ Mayozun çeşitlilik sağlama açısından en önemli evresidir. Çünkü
homolog kromozomlar gametlere rastgele dağılır. Bu ise krossing
over kadar etkili ve kalıtsal çeşitliliğe yol açan olaydır.

Telofaz I
ˇ İğ iplikleri kaybolur.
ˇ Çekirdek zarı ve çekirdekçik oluşur.
ˇ Telofazın sonunda bir hücre içinde iki çekirdek meydana gelir.
ˇ Sitokinez (sitoplazma bölünmesi) gerçekleşir.
ˇ Sitoplazma bölünmesinin tamamlanmasıyla n kromozomlu iki hüc-
re oluşur ve bunların DNA miktarları mayoz ana hücresiyle aynıdır.